040 255 23 92 / Valgaten 5 5502 DC Veldhoven

Categorie: Dyslexie en Taal

Neurodivergent betekent origineel, creatief, onbemind?
23 juni 2022

Blog#173-Neurodivergent betekent origineel, creatief, onbemind?

By Silvia Linssen
In Dyslexie en Taal
23 juni 2022

Neurodivergent betekent origineel, creatief, onbemind?

“De toekomst is aan neurodivergente mensen. Stuur in godsnaam een paar dyslectici naar Schiphol” * Citaat uit een interessant artikel van het NRC.

Creativiteit, originaliteit, “out of the box” denkers, doorzetters maar ook heel vaak op de (basis) school miskend, gepest, buitengesloten, niet begrepen, maar waar je wel gebruik van maakte kortom een soort “pispaaltje”.
Over wie heb ik het dan? Over mensen die hoogbegaafd, dyslectisch zijn of een vorm van autisme hebben. In hun latere leven komen ze dankzij hun kwaliteiten en doorzettings- en incasseringsvermogen gelukkig toch bovendrijven.

De favorieten in de (basis)schoolperiode

Iedereen kent ze, de gangmakers, de branieschoppers, de leiders waar iedereen mee gezien wenste te worden. Uitblinkers in de gymzaal die iedereen als eerste in zijn “ploeg” koos en later op de schoolfeestjes het populairste meisje scoorden. Daarnaast diegenen die zich vaak als laatste gekozen zagen in de gymzaal en later op de feestjes aan de zijlijn stonden. De harde werkers waar die branieschoppers en populaire meisjes wel graag gebruik van maakten bij de “leer” vakken of om huiswerk van over te schrijven. Gek genoeg op enkele echte talenten op sportgebied na, hoor je van die leiders van het eerste uur in het latere leven weinig meer…

De laatsten zullen de eersten zijn … Denk aan dyslexie en verborgen talent

Neurodivergente mensen zoals De student met dyslexie die door de docent als ervaringsdeskundige meekwam tijdens de nascholing. Zijn inleidende ervaringen werden met zoveel humor verteld dat we een film voor ons afgedraaid zagen en die zaterdag eigenlijk al bij voorbaat geslaagd was. Helaas voor ons, hij werd geen cabaretier of schrijver, maar ook die toekomst zou een succes zijn geweest. Zijn toekomst lag in de planologie waarin hij met zijn originaliteit en creatieve geest goed uit de verf zal komen.

Neurodivergente mensen, denk aan de leerling met autisme

die Nederlands moest leren. Elke afspraak was er weer even dat voorzichtige aftasten als het de eerste keer was en of de sfeer veilig was, maar eenmaal op dreef ontpopte hij zich snel als een origineel, intelligent, kritisch persoon met veel droge humor. Wie denkt dat autisme en humor niet samengaat, zelden zo gelachen om de redeneringen waarmee hij mijn standpunt van tafel veegde. Betrouwbaar ook, geen verborgen onprettige verrassingen maar natuurlijk wel “die handicap” zoals hij het zelf formuleerde.

De hoogbegaafde ook horend tot de categorie neurodivergente mensen

Alles ging haar goed af, muzikaal, sportief, intelligent en vaak onbegrepen. Ze maakte snelle denkstappen die een “normaal” mens niet begreep. Het “ stapje voor stapje” afpellen van een probleem werd als een vanzelfsprekendheid overgeslagen. Ze overzag het gewoon. En je kent het spreekwoord:” Wat de boer niet kent, (vr)eet hij niet”, net zoals “Onbekend maakt onbemind”. Geplaagd, gepest in haar basisschooltijd en waarom? Voelde het onveilig voor de minder begaafden en voor de docent als ze in één zin het probleem ontrafelde en direct tot de kern kwam?
Op de middelbare schooltijd werd het al beter en uiteindelijk op de universiteit kwam de veiligheid, de herkenning tussen gelijkgestemden niet de enige te zijn met die “gekke gedachten” die pas veel later een maatschappelijk gemeengoed worden. Tja… en dan richt zíj haar gedachten allang op vele stappen verder in het proces….

En dan … onze maatschappij en ons parlement..

Stuur in godsnaam een paar neurodivergente mensen om alle problemen vlot te trekken. Ons land heeft veel (verborgen) talent maar vaak zijn ze als kind zo intens miskend dat ze hun eigen talent niet zien. Ze vinden het zo vanzelfsprekend en dat gecombineerd met de ervaring toch niet begrepen te worden, maakt dat ze hun talenten niet (meer) van de daken schreeuwen. Dat laten ze over aan de branieschoppers, maar ja wat heeft Schiphol aan “gebakken lucht”? Wat heeft de gezondheidszorg en het onderwijs aan “gebakken lucht”?

Openstaan voor “out of the box”- denken…

Het begint klein en vooral vroeg. Zoals er tijdens de ontwikkeling in het eerste levensjaar een grote marge is voor mijlpalen als zitten, staan, lopen zo zouden we ook veel ruimdenkender moeten zijn in de ontwikkelingsfasen daarna. In het onderwijs zou veel meer kennis moeten zijn over neurodivergentie en wat dat betekent voor het onderwijsplan, het zelfvertrouwen en de groei tot een onmisbaar lid van onze samenleving.

“Onbekend maakt onbemind” en daarom… laten we dat onbekende eens grondig verkennen en omarmen.

Meer over het ontplooien van je talent?
https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/blog165-dyslexiebegeleiding-belangrijk-tijdens-studieperiode/

Het artikel van het NRC vind je hier: https://www.nrc.nl/nieuws/2022/06/16/de-toekomst-is-aan-neurodivergente-mensen-stuur-in-godsnaam-een-paar-dyslectici-naar-schiphol-a4133731

 

Lees meer
voor niets komt de zon op
21 juni 2022

Blog#172-Voor niets gaat de zon op

By Silvia Linssen
In Dyslexie en Taal, NT2 Dutch Lesson Veldhoven
21 juni 2022

“Voor niets gaat de zon op”

“Brutalen hebben de halve wereld”
“Voor een dubbeltje op de eerste rang”
Voor niets gaat de zon op”
Aanleiding tot deze spreekwoorden was een citaat dat ik onlangs terugzag op mijn Facebookpagina.
Aan deze oude spreekwoorden moest ik denken, want waarom zou je eigenlijk nog voor dienstverlening betalen? De zon gaat toch ook voor niets op?  Lees, erger je (misschien) en geniet hopelijk vooral van het antwoord. Wie weet herken je iets uit ons dagelijks leven en stemt het je tot nadenken. Want ….

Alleen voor niets gaat de zon op…

Deel van het citaat:
Vraag vanuit een restaurant:

“Hallo wij zijn een klein gezellig restaurant in het centrum van de stad. We zijn opzoek naar muzikanten die gratis bij ons willen spelen en zo hun muziek kunnen promoten en Cd’s kunnen verkopen. Het gaat niet om dagelijks spelen, maar op speciale avonden. Wanneer het publiek goed op je muziek reageert zou het wel een dagelijks gebeuren kunnen worden. We hebben een voorkeur voor jazz, rock of andere swingende muziek. Zie je het zitten jouw muziek te promoten? Neem dan zo snel mogelijk contact met ons op.”

 Het antwoord van een muzikant:

“Ik ben een muzikant met een redelijk groot huis. Ik ben op zoek naar een restauranthouder die zijn restaurant wil promoten door gratis voor mij en mijn vrienden te komen koken. Het gaat niet om een dagelijkse maaltijd, maar het is voor speciale gelegenheden. Wanneer dit goed ontvangen wordt, kan het eventueel wel een dagelijks terugkerend gebeuren worden. Onze voorkeur gaat uit naar kalfsvlees, zuiglam, speenvarken, en exotische cocktails.
Heeft u interesse om uw restaurant te promoten? Neem dan met spoed contact met ons op.”


Voor niets gaat de zon op ….

Waarom dit verhaal en wat is de relatie tussen de spreekwoorden, het citaat  en (mijn) dienstverlening? Dat leg ik je uit aan de hand van vragen die ook mij bereiken per mail of telefoon.

De vragen:

  • “Ik woon (en werk) al een tijd in Nederland en wil graag Nederlands leren. De  gevolgde groepslessen gaan niet snel genoeg, daarom wil ik graag privéles. Ik heb onregelmatige werktijden dus graag wekelijks in overleg.”
    Tal van variaties daarop beginnend met “Mijn partner” , “ Voor onze kinderen wil ik  graag Nederlands leren.”
  • “Ik heb interesse in de website SpellingProf*, maar zou ( als school) de website graag eerst een tijd op proef willen.”
    Ter informatie: een groot deel is vrij te openen inclusief veel informerende blogs. De toegangsprijs is 5 euro en nee… niet maandelijks of jaarlijks maar eenmalig te betalen. Downloaden is vervolgens twee keer mogelijk bijvoorbeeld op smartphone, Ipad en/of PC.
  • “Waarom is SpellingProf niet gewoon een gratis app?” 
  • “Al jaren merk ik dat mijn dyslexie me hindert in mijn werk en promotiekansen. Ik wil graag begeleiding, maar het zou fijn zijn als het vergoed wordt door de zorgverzekering.”
    Of: je
    “Reken deze les maar gewoon hoor, ook al kom ik vandaag niet, maar dan wel graag bij de zorgverzekeraar.”

En na al deze vragen, waarbij vaak extra service en vooral persoonsgerichte wensen worden geformuleerd, dit soort reacties of gewoon niets:
“Tja… ik vind je tarief eigenlijk te hoog, dan ga ik het toch nog maar eens bij de groepslessen proberen. Alleen… dan mis ik  vanwege mijn wisselende werktijden maar een aantal lessen en is het tempo en de inhoud niet helemaal wat ik zocht.”

“Via internet kan ik gratis lessen Nederlands krijgen, dus waarom dit tarief?”

Voor niets gaat de zon op

En..  nu we toch met spreekwoorden bezig zijn: “ Een gegeven paard moet je niet in de bek kijken”.  Dat zeiden mijn ouders altijd als we als kind ergens gratis een klein aardigheidje kregen. Met andere woorden: Dan lever je geen kritiek ook al gaat het speeltje direct stuk, is de kwaliteit volgens jou onvoldoende of vind je het niet helemaal jouw smaak.

Gaat de zon ook voor niets op bij de:

Bakker, tandarts, verwarmingsmonteur, glazenwasser, docent, chauffeur, supermarktmanager, restauranthouder? Vraag je daar ook korting of probeer je het gratis te krijgen?

Speciale wensen voor een eerlijke prijs

Degenen die mij zonder deze vreemde vragen en met respect in het verleden contracteerden, hebben daar allen baat bij gehad.
Zij weten/wisten dat kwaliteit en speciale wensen een prijs hebben, maar ook dat ze als een vorst werden behandeld.
“De klant is koning, nietwaar”? Of zoals het Oudhollandse gezegde luidt: “De cost gaet voor de baet uyt” **

Mooie resultaten voor een eerlijke prijs

want:

  • de cursisten NT2 gingen eindelijk Nederlands praten
  • die scholieren met dyslexie  haalden hun middelbare school diploma of kregen het juiste schooladvies
  • talentvolle werknemers maakten de gewenste promotie met een beter salaris. Studenten haalden hun taaltoets zodat ze toch verder konden gaan met hun gewenste studierichting
    m.b.v. SpellingProf konden ouders hun kinderen thuis met spellingproblemen ook helpen

Eerlijk tarief voor persoonsgerichte aanpak

Nee, geen duizendpoot maar dyslexiespecialist, logopedist en ervaring in taaltraining levert een goede basis voor mijn dienstverlening.

Daar past een eerlijk tarief bij want uiteindelijk gaat voor iedereen alleen voor niets de zon op.

Onbekend met het oud hollandse gezegde*: “De cost gaet voor de baet uyt” ?
Dit is de betekenis ervan: Om voordeel te behalen, moet men zich eerst de onvermijdelijk eraan verbonden onkosten getroosten.

Meer over begeleiding bij dyslexie?
https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/blog166-lezen-is-vanzelfsprekend-dankzij-dyslexiebegeleiding/

Bij Nederlands? https://www.dutchlessonveldhoven.nl

Interesse in SpellingProf?  https://www.spellingprof.nl

 En… sinds een paar jaar online, dus de afstand vormt geen bezwaar.

Lees meer
De intuïtie van een moeder.
6 juni 2022

Blog#170- De intuïtie van een moeder

By Silvia Linssen
In Dyslexie en Taal
6 juni 2022

“4 jaar aangeven dat er iets is. 3 jaar niet geloofd. Totdat er n juf was die luisterde. Vandaag de uitslag. Enkelvoudige ernstige dyslexie. De intuïtie van een moeder over mogelijke dyslexie!”
4 jaar aangegeven dat….” Hoe vaak begon zo een eerste ( telefoon) gesprek wanneer vooral de moeders mij benaderden voor dyslexietherapie?
Hoe vaak of… eigenlijk bijna altijd?
Hoe treurig is het als leerlingen pas in groep 8 worden “gezien” of dat pas na een gedegen onderzoek blijkt dat er behalve die dyslexie ook sprake is van een hoge intelligentie en opeens het lage schooladvies wel kan worden bijgesteld? “Zijn we nu te laat?”, vroeg onlangs nog een bezorgde moeder.

 

Nooit te laat voor begeleiding dyslexie

Natuurlijk… wat is te laat als je nog een heel leven voor je hebt? In feite is het nooit te laat, maar wat bespaart  het een hoop frustratie, verdriet en bezorgdheid als…

  • een slimme leerling sneller wordt gezien…
  • er begrip is voor het feit dat de tekst rond sommetjes het probleem is en niet de rekenvaardigheid…
  • we begrijpen waar dat woordenschatverschil tussen mondeling en schriftelijk formuleren vandaan komt…
  • er geen buikpijn opkomt op zondagavond …
  • die twinkeling in kinderogen er altijd is en zeker ook op school tussen leeftijdgenoten …
  • het leesniveau in Nederland eens verbetert waardoor leerlingen met dyslexie eerder worden ontdekt…

“Wat zijn we gezegend met deze school …”

Deze dankbare verzuchting kwam van een medevrijwilligster tijdens de vrijdagochtend toen ik tijdschriften en kranten insprak. We hadden onze koffiepauze en naar aanleiding van een artikel in een krant over de schrikbarende daling leesvaardigheid vertelde ze haar positieve ervaringen. Met dankbaarheid deelde ze haar verhaal over de vroeg ontdekte dyslexie bij haar kind. Dankbaar omdat deze school al in groep 3 haar zoon in het vizier had. De docent die meteen met zijn ouders rond de tafel ging. Alle medewerking, begrip en extra hulp die werd gezocht voor en ook na de gestelde diagnose. Ze hoorde van vrienden andere verhalen, maar het kan dus wel!  Dit gun je toch elk kind en zou toch het vertrekpunt van elke school moeten zijn?

Op zoek naar weer een andere school…

Na dat positieve verhaal toch weer bezorgde, betrokken ouders over hun oudste twee zoons waarvan een met dyslexie en op het randje hoogbegaafd en de ander “slechts “ hoogbegaafd. Steeds weer die gesprekken moeten voeren op school, want tja… die ogenschijnlijk onschuldige opmerkingen als ”Tja… dat kun jij toch wel, je bent toch zo slim?” Ze komen juist bij deze kinderen keihard binnen. De verzuchting van de ouders dat een gesprek met de begripvolle IB-er geen garantie is dat het onderhuidse getreiter van de klasse docent stopt.
Hun vraag aan mij welke  school ik hen zou kunnen aanraden  …

Dank je wel voor deze fantastische school …

Een paar dagen later op een zaterdagmiddag in het winkelcentrum kwam ik haar tegen. De geëmigreerde, goed ingeburgerde moeder die ooit voor korte tijd met beide kinderen mijn praktijk bezocht. Ze sprak toen nog nauwelijks Nederlands, maar..
”als je langzaam praat en ik nog even in het  Engels mag antwoorden, want hier wonen betekent ook jullie taal leren… “
Die zaterdag ging ons gesprek volledig in het Nederlands en verhaalde ze vol dankbaarheid over die zorgzame basisschool. Als zij als kritische moeder al heel blij was met al die extra aandacht voor haar kinderen ging de leraar vaak zelfs nog net een stapje verder. Ook zij hoorde van vrienden zorgelijke verhalen…..

Terug naar kwaliteit het vertrekpunt voor iedere basisschool …


Met een nieuwe minister voor het basis- en middelbaar onderwijs kansen zien en nemen. Een minister die durft uit te spreken dat ons leesniveau onder de maat is. Hij heeft in ieder geval het lef om de feiten onder ogen te zien en te benoemen. Laten we hopen dat het budget besteed wordt daar waar het hoort. Bij de docenten voor meer bijscholing, meer extra expertise zoals dat er ooit was. Expertise in speciaal onderwijs en de inzet van waardevolle professionals als logopedisten. Allemaal wegbezuinigd zonder rekening te houden met de effecten op de lange termijn
Dit alles aangevuld met het serieus nemen van de intuïtie van ‘n moeder over de mogelijkheid van dyslexie …. 

Meer? https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/blog156-hoogbegaafde-meisjes-vallen-niet-op/

Expertise rond spellingaanpak? https://www.spellingprof.nl 

Nederlands leren of hulp bij je Nederlands? https://www.dutchlessonveldhoven.nl 

Lees meer
Relatie burgerberaad bij verbetering leesonderwijs
31 mei 2022

Blog#169-Relatie burgerberaad bij verbetering leesonderwijs

By Silvia Linssen
In Dyslexie en Taal
31 mei 2022

Wat is de relatie tussen burgerberaad en verbetering van ons leesonderwijs? In deze 2e blog over verbetering van het leesonderwijs uitleg over burgerberaden. Waarom krijgt het voorstel van minister Wiersma een breder draagvlak als we het net zo benaderen als bijvoorbeeld een maatschappelijk ethisch vraagstuk als abortus, woningnood, gezonde voeding enz.

Relatie burgerberaad  en verbetering leesonderwijs

Die vrijdag sprak ik in Grave bij Dedicon *Profiel” in. Profiel is een wekelijkse verzameling artikelen uit een aantal
“kwaliteitskranten”.  Profiel is mijn favoriet omdat er altijd artikelen in staan die dieper op onderwerpen ingaan. Deze keer wekte de kop boven het artikel meteen mijn nieuwsgierigheid:
Burgers kunnen democratie uit het slop trekken** hoe? Via burgerberaden.


Wat zijn burgerberaden?

Een burgerberaad bestaat uit minstens 150 gelote burgers die een goede afspiegeling van de bevolking vormen. Zij buigen zich over een belangrijk probleem zoals woningnood, klimaatverandering of vul maar in. Samen formuleren ze een aantal concrete aanbevelingen voor beleid, waar politici ook echt mee aan de slag moeten.

Zijn burgerberaden iets nieuws?

In ons land kennelijk (nog) wel, maar wereldwijd zijn er intussen al meer dan 600 burgerberaden georganiseerd.   Voor belangstellenden onderaan de link van het artikel*.

Hoe pakken we het verbeteren van het leesonderwijs aan?

Liever nog met daaraan gekoppeld wie gaat of gaan dit doen? Daarvoor is het belangrijk dat we met ons allen de noodzaak ervan inzien. Hoe breder de steun vanuit de samenleving des te meer kans van slagen er is.
Geluiden dat de onderwijswereld hierin zelf het voortouw wil nemen, is voor mij enigszins verbazingwekkend. Want… waarom hadden ze dat dan al niet veel eerder gedaan?
Waarom zijn geluiden van onder andere kritische maar vooral bezorgde ouders en dyslexie specialisten dan niet veel eerder gehoord?
Zoals er wereldwijd burgerraden georganiseerd worden voor allerlei maatschappelijke problemen, is ook de toenemende ongeletterdheid een maatschappelijk probleem.

Breed draagvlak creëren dankzij een burgerberaad

Het aan de zijlijn laten staan van ervaringsdeskundigen, waaronder de groep die door hun dyslexie zich vaak onbegrepen en ondergewaardeerd voelden, is een gemiste kans. Orthopedagogen gespecialiseerd in dit gebied, taalkundigen, maar juist ook de mensen die dagelijks hinder ondervinden doordat hun leesniveau onvoldoende is om zelfredzaam te zijn. Wat is hun ervaring en hoe verbeteren we samen dat leesonderwijs?


Niet zelf het wiel uitvinden 

Het goede nieuws daarbij: We hoeven niet het wiel opnieuw uit te vinden. We kunnen kijken naar landen waarbij dat onderwijs al historisch lang op een hoog kwaliteitsniveau staat.

Wat is hun recept daarvoor?

Hoe is de leescultuur in die landen en hoe stimuleren ze kinderen en hun ouders om te lezen?
Welke rol kunnen landen als Finland daarbij spelen? Het kan niet anders dan dat de kennis die zij met ons kunnen delen, veel stof tot nadenken geeft. Inspiratie om daarmee als burgerraad ons (lees)onderwijs op een hoger niveau te tillen.

Interesse in de blog van vorige week?
https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/blog168-onvoldoende-leesniveau-is-schadelijk/
Daarin vind je ook de link naar de best presterende landen op onderwijsgebied.

De link van het artikel over burgerberaden:
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/het-bewijs-is-er-dus-waarom-wachten-burgers-kunnen-de-politiek-helpen-ingewikkelde-crises-op-te-lossen~b384a742/

 

Lees meer
Onvoldoende leesniveau is schadelijk
18 mei 2022

Blog#168 – Onvoldoende leesniveau is schadelijk

By Silvia Linssen
In Dyslexie en Taal
18 mei 2022

Onvoldoende leesniveau is schadelijk en toch zien we stapje voor stapje afnemende leesvaardigheid. Het is al enkele decennia bezig: het stapje voor stapje afnemen van onze leesvaardigheid. En niet alleen die leesvaardigheid maar ook alles wat daarmee samenhangt.
Zoals:

  • de taal- en schrijfvaardigheid
  • het verwoorden van gedachtes
  • afname van de rijkdom van woordvariaties
  • het oprukken van Engelse grammatica in het Nederlands ( as me = als mij, maar ook: groter als haar)
  • het “hun” zeggen lang geleden ontstaan, was slechts maar het begin ….
  • ieder “ doet zijn ding”
  • Engelse woorden in een verder Nederlandse zin waarbij ik me afvraag of de persoon misschien het Nederlandse woord niet meer kent

Kortom: de kwaliteit van het verwoorden van gedachtes, het begrijpen van de taalinhoud en de woordenschat nemen af. Onvoldoende leesniveau is uiteindelijk schadelijk voor ons allen als maatschappij!

Het plan van minister Wiersma rond leesonderwijs

In de eerste plaats voelt het voor mij als een verademing, een vorm van erkenning. Eindelijk een minister die niet wegkijkt maar het probleem benoemt. Een minister die ook zegt dat dit probleem al enkele decennia woekert. Hij spreekt publiekelijk uit wat Remedial Teachers, logopedisten en dyslexiespecialisten al heel lang zien. Er is iets grondig mis met het leesniveau, de taalvaardigheid en de geletterdheid van scholieren. Dat leesniveau wil hij gaan verbeteren.

Hoe schadelijk is een onvoldoende leesniveau?

Gelet op de genoemde samenhang hierboven met andere belangrijke basiskennis, mag je ervan uitgaan dat het op zijn minst je functioneren beperkt.
Het beperkt je ontwikkelingskansen tot een mondige volwassene, je opleidingsmogelijkheden, het zelfstandig functioneren en uiteindelijk heeft dat gevolgen voor onze maatschappij.

Het is per individu zorgwekkend als:

  • kinderen de basisschool verlaten en onvoldoende basis hebben wat betreft technisch en daaruit voortvloeiend begrijpend lezen en hierdoor helaas een niet passend schooltype kiezen
  • 15- jarige tieners problemen hebben met het lezen van een tekst en onterecht om die reden afzakken naar een lager onderwijstype

Zelfredzaamheid start bij voldoende leesniveau

Hoe kunnen ze zich als volwassene zelfstandig redden? Dat compenseer je niet met allerlei hulpmiddelen. Ook de woordenschat is te gering om bijvoorbeeld een bijsluiter of handleiding te begrijpen, laat staan een huur- of koopcontract kunnen lezen voor je toekomstige huis.
Om een zelfstandige, onafhankelijke volwassen burger te worden, moet je goed uitgerust zijn met een aantal basisvaardigheden.
Dat betekent dat er een goede basis is gelegd op het gebied van rekenen, lees- schrijf- en taalvaardigheid. Basiskennis waarmee elke burger geacht wordt zelfredzaam te kunnen functioneren. Kennis waarmee hij weet hoe, waar en wie hij kan benaderen. Woordkennis waarmee in goede begrijpelijke taal kan worden gecommuniceerd.
Basiskennis als springplank voor een studie of beroep.

Schadelijk voor de (terechte)diagnose dyslexie

Het vertroebelt bovendien het zicht op die andere groep scholieren. Scholieren met een terechte diagnose dyslexie die vaak over één kam geschoren worden met de groep die “gewoon” een leesachterstand opliepen door andere factoren. Zij worden ondanks al die andere talenten vaak niet of te laat opgemerkt en dus te laat begeleid.

Maar… hoe gaat minister Wiersma deze al decennialange ontwikkeling te lijf?

Persoonlijk zou ik zeker een kijkje nemen over de grens bij landen waar het (lees)onderwijs al decennia lang internationaal hoog aangeschreven staat. Landen  zoals Finland waar hoge (nascholings)eisen en zelfs universitaire opleidingen voor docenten normaal zijn. Maar … er is ook een boeiend alternatief waarmee je het draagvlak voor verbetering van het leesonderwijs groter maakt. Het gebruiken van een burgerraad. Hierover meer in de volgende blog volgende week!

Meer over leesonderwijs?
https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/blog166-lezen-is-vanzelfsprekend-dankzij-dyslexiebegeleiding/

Meer lezen over hoe goed het onderwijs in andere landen is?
https://www.currentschoolnews.com/nl/onderwijs-nieuws/beste-onderwijssysteem-ter-wereld/

Lees meer
Lezen is vanzelfsprekend dankzij dyslexiebegeleiding.
16 mei 2022

Blog#166-Lezen is vanzelfsprekend dankzij dyslexiebegeleiding

By Silvia Linssen
In Dyslexie en Taal
16 mei 2022

Lezen is vanzelfsprekend dankzij dyslexiebegeleiding

Het was druk in het tuincentrum afgelopen zaterdag. Het personeel probeerde de onderbezetting zo goed mogelijk te compenseren.
Wachtend op mijn beurt doodde ik de tijd met genieten van de bloemenpracht om me heen. Er zijn wel slechtere wachtplekjes te bedenken, toch? Een klant kwam binnen, passeerde me en draaide zich toen om.
“Silvia?”, vroeg ze aarzelend. Mijn verbaasde gezicht ziend, ter verduidelijking: “Jij bent toch Silvia  of vergis ik me? Je hebt onze oudste een tijdje begeleid vanwege haar dyslexie. Lezen is nu zo vanzelfsprekend dankzij jouw dyslexiebegeleiding.”

Lezen was een frustratie

Langzaam kwamen er beelden bovendrijven geholpen door het gelijkende gezicht van haar moeder. De frustraties bij het lettergreep lezen om toch het vereiste leestempo van de groep te kunnen bijbenen. Nooit op toon kunnen lezen en alleen stillezend nog iets begrijpen van wat er gelezen was. Ik hoor bijna weer haar zucht als uiting van de frustratie.

Spelling een bron van kortsluiting

De terugkerende ergernis want waarom schrijf je verbreedde, verbreden en verbrede en wanneer wat? Af en toe een traantje van drift, ergernis of schaamte. Samen gingen we dit mistige spinnenweb te lijf en langzaam ontwarden we de knoop.

Leesprobleem overwinnen?

“Je zult wel even moeten graven in je geheugen, want het is minstens 10 jaar geleden”, ging haar moeder vrolijk verder. “ Ik heb zo vaak je even willen bellen of mailen om je te bedanken, maar je weet hoe dat gaat… Het komt er vaak niet van, maar nu ik je zie en je toch moet wachten…”
Een fantastisch vervolg werd me verteld. Geslaagd voor de middelbare school, een propedeuse gehaald voor een technisch toekomstig beroep en toen toch de switch durven maken.

Een talig beroep kiezen met dyslexie kan ook!

 “Een talig beroep is meestal niet weggelegd voor mensen met dyslexie”, vertelde me ooit een orthopedagoog. Studies als rechten, psychologie, maar ook beroepen als medicijnen lijken niet zo te matchen met dyslexie.

Maar…

Wat doe je dan als een van die (lees) beroepen jouw droom was? Deze dochter ging de uitdaging aan en koos voor een van die beroepen. “Ze leest alles wat los en vast zit en niet alleen rond haar studie. Het lijkt soms wel of er nooit leesproblemen zijn geweest”, vertelde haar moeder vol trots.

Spelling is beter dan van leeftijdsgenoten

“Het mooiste komt nog rond die hardnekkige spellingproblemen”, ging ze verder…
“Ze ziet de spellingfouten bij haar studiegenoten en die kunnen onmogelijk allemaal de diagnose dyslexie hebben! Jouw aanpak werkte dus op beide gebieden en daar zijn we je heel dankbaar voor. Zo, je bent denk ik bijna aan de beurt, dus ik ga weer verder”, besloot ze lachend haar verhaal.
Inderdaad, de rij wachtenden was geslonken …. Zelden heb ik zo genoten van wachten!

Meer over leesbegeleiding weten? https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/blog164-ook-moe-na-een-leesbeurt/

De spellingaanpak zonder inprenten? https://www.spellingprof.nl  

Lees meer
Dyslexiebegeleiding belangrijk tijdens studieperiode
3 mei 2022

Blog#165-Dyslexiebegeleiding belangrijk tijdens studieperiode

By Silvia Linssen
In Dyslexie en Taal
3 mei 2022

Doet jouw werk ertoe?

“Wat een interessant en zinvol werk doen jullie en ik hoop zo dat jullie onderzoek bijdraagt aan het genezen van deze slopende ziekte.”
Het enthousiaste maar bescheiden antwoord:
“Het zou heel mooi zijn als ons werk zinvol is voor andere mensen. Dat mijn werk ertoe doet!”
Diezelfde week nog hoor ik van een kennis dat hij aan een aan dit onderzoek gerelateerd experiment als laatste strohalm mag meedoen. Haar werk doet ertoe en ik ben zo blij voor beiden. Voor degene die in een bijna afstudeerfase zich met hart en ziel voor deze therapie inzet en voor de patiënt die hoopt op extra tijd of misschien wel genezing.

Hoop geven

Deze week maakte ik tijdens een intake een grapje over die slimme techneuten om mij heen, waarbij ik me zo klein voel. Als bruggetje te gebruiken naar de bijna brugklasser die nu al uitblinkt in al die eigenschappen die bij veelbelovende “techneuten” horen, maar helaas gaat dit veelbelovend talent ook flink gebukt onder de geconstateerde dyslexie.
Een van de ouders reageert met een resoluut:
”Wij zijn anders heel opgelucht en blij dat we jou hebben gevonden en dat je ons wilt helpen. Zonder die hulp zal de middelbare school een zware tijd vol frustraties worden. Wij hebben er alle vertrouwen in dat we samen die middelbare schooltijd aankunnen. Jij bent er om onze zorgen mee te delen en voor een deel over te nemen.”
Mijn werk doet er voor dit gezin toe of liever gezegd:
Dyslexiebegeleiding is belangrijk tijdens de studieperiode als je dyslexie hebt. Dyslexiebegeleiding doet ertoe!

Jouw werk doet er ook toe

Herken je dat? Bevlogen en enthousiast je werk doen? Eigenlijk wéét je wel dat je ertoe doet, maar toch realiseer jij je dat pas echt als een ander het benoemt.
Die bijna afgestudeerde wetenschapper die begon te stralen van het oprechte compliment en die getoonde waardering voor haar bijdrage aan het overwinnen van een dodelijke ziekte.
De muziekdocent en de judoleraar die zorgden voor het wekelijkse uurtje waar die slimme leerling naar uitkeek. Zij gaven hem net die uitdaging die hij op school zo miste. Zíj troffen de juiste toon en gaven de jongen het gevoel dat hij er mocht zijn.
Die drogisterij medewerkster die dat licht verstandelijk beperkte meisje de dag van haar leven bezorgde door haar liefste onuitgesproken wens in vervulling  te brengen?

Je steentje bijdragen

Ertoe doen… een zinvolle taak hebben. Iedereen wil toch die ervaring hebben om ertoe te doen?
Nu nog de mensen in je omgeving die dat opmerken en benoemen. Dat stimuleert, geeft energie en daagt uit tot het verder verkennen van je mogelijkheden!

Meer hierover?
 https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/blog162-uitgebreid-dyslexieonderzoek-is-spoorboekje-dyslexiebehandeling/

Meer over spelling weten? https://www.spellingprof.nl 

 

Lees meer
Ook moe na een leesbeurt?
3 mei 2022

Blog#164- Ook moe na een leesbeurt?

By Silvia Linssen
In Dyslexie en Taal
3 mei 2022

Ook moe na een leesbeurt?

“Ik zou ook moe zijn na een leesbeurt. Voel je ook een druk in je keel?”
Tijdens de eerste afspraak na de intake dyslexie wordt niet alleen een diagnostisch dictee afgenomen, maar worden ook een paar verschillende teksten gelezen. Tijdens dat lezen viel o.a. op dat de woorden er bijna uit geduwd werden. Weinig leesfouten, maar het lezen zelf leek op het ontcijferen van een soort codetaal. Iets wat niet past bij een bijna middelbare scholier en al helemaal niet bij zo’n hoog IQ.

Begrip en het probleem zien

Hoeveel rust geeft het als jouw probleem wordt gezien en het gewoon wordt benoemd?
Het begrip dat deze leeswijze zoveel energie kost dat je er doodmoe van wordt en je daarom steeds minder leest?
Minder lezen terwijl de juf maar hamert op “leeskilometers” maken. Iemand die slecht ter been is, laat je toch ook niet de vierdaagse lopen?

Lezen met een glimlach…

Toch gebeurde dat kleine wonder nog geen 10 minuten later. Ze was duidelijk moe van het lezen en de concentratie nam af. Haar slimheid werd toen gebruikt voor een korte uitleg. Hoe ga je woorden te lijf bij (technisch) lezen zodat je ook wéét wat je gelezen hebt..
Dezelfde tekst maar nu met wat aanpassingen brachten overzicht, rust, een natuurlijke accentuering en zinsmelodie en… die begin van een glimlach. De opdracht daarna voor de komende week werd bijna gretig verwelkomd.

Lezen is geen wedstrijd..

Al die jaren tempo lezen, AVI niveaus proberen te halen hadden hun uitwerking niet gemist! Het resultaat was hoorbaar (alle lettergrepen evenveel accent), voelbaar ( dikke keel) en zichtbaar ( gezwollen spieren in de halsstreek en spanning op het gezicht).
Als lettergreep lezen en lettergreep plakken het gevolg is van het bereiken van een hoger AVI niveau dan is het leesonderwijs bij dit meisje jammerlijk mislukt en het leesplezier tot het vriespunt gedaald.

Vanaf nu doen we dat samen anders

  • Geen tempodruk en lettergreep lezen om zo toch maar het gewenste AVI niveau te halen
  • Een AVI niveau halen is niet langer het doel, maar belangstelling en teksten die horen bij de lessen aardrijkskunde, verkeer of geschiedenis
  • Gebruik makend van inzicht bieden
  • Een ontspannen keel, hals, gezicht en een natuurlijke accentuering volgen dan vanzelf

Mooi om te zien wat zo’n korte ervaring doet op het gebied van de motivarie!

Meer over dit onderwerp?
https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/blog163-hoe-help-je-leesplezier-verdwijnen/

Meer over spellingaanpak? https://www.spellingprof.nl 

Lees meer
Uitgebreid dyslexieonderzoek is spoorboekje voor een goede behandeling
21 april 2022

Blog#162-Uitgebreid dyslexieonderzoek is spoorboekje dyslexiebehandeling

By Silvia Linssen
In Dyslexie en Taal
21 april 2022

Uitgebreid dyslexieonderzoek is spoorboekje dyslexiebehandeling

“Wat kan een degelijk dyslexieonderzoek toch een goed spoorboekje zijn voor mijn dyslexiebehandeling. Heb ik je daar eigenlijk ooit al eens voor bedankt?”
Een glunderende in dyslexie gespecialiseerde orthopedagoog en een paar verbaasde docenten keken me aan. Nee geen overdreven compliment aan die orthopedagoog, maar oprecht gemeend, want als je elke hulpvrager echt een persoonlijk aangepaste hulp wilt bieden, is gedegen onderzoek essentieel. En… daar schort het nog weleens aan!

Een goed onderbouwde diagnose als spoorboekje voor een therapie

“Ja duhu, dat is toch vanzelfsprekend?” Ik hoor het je zeggen, maar nee de werkelijkheid laat andere dingen zien.
Of het nu op mijn vakgebied is met dyslexie, taal, stem, gehoor, spraak of op een ander gebied. Is er geen goed uitgewerkte diagnose dan is elke vervolgstap een sprong in het duister, want het onderzoek is voor mij altijd een soort spoorboekje dat me de weg wijst. Het persoonlijke pad wat ik samen met cliënt (en ouders) afloop.

Diagnose en onderzoeksgegevens lézen

Natuurlijk moet het dan ook gelézen worden en niet alleen door de ouders en mij. Overdracht gesprekken tussen hulpverleners, docenten … ze horen erbij, maar ook het lezen van zo’n rapport.
En dat blijkt dan toch niet zo vanzelfsprekend. Ligt dat aan de werkdruk, geen tijd of misschien soms ook de hoeveelheid tekst van zo’n goed dyslexierapport? Heel begrijpelijk maar niet voor de hulpvrager en de eventuele ouders, want zij rekenen daar op.

Rapportage als spoorboekje?

In het geval van dyslexie, maar ook bij taal vind ik het dan het belangrijkste om de sterke punten te vinden. Waarom? Nou, dat geeft mij houvast bij de dyslexie aanpak en het lijkt mij fijn als mijn hulpverlener ook mijn sterke kanten ziet en daar gebruik van maakt.
In dit rapport springt het redeneren, de motivatie, maar aan de andere kant ook de onzekerheid en misschien wel verborgen twijfel en verdriet eruit. Hoe fantastisch is zo’n rapportage dan als een paar goed bruikbare ingrediënten er met kop en schouders bovenuit steken. Ze schreeuwen bijna om benut te worden…

Kansen benutten of niet zien?

Misschien komt het door een cursus waarin ik lang geleden de startvraag kreeg:
Gaan we Dippen of Kikken?
Voor de duidelijkheid:
Dippen is Denken in problemen, dus: wat kan niet, wat gaat fout, hoe groot is het probleem?
Zeg maar de categorie: Het glas is halfleeg.
Of
Kikken is: Kijken (in) kansen: Wat kan er, wat springt er positief uit, wat kan ik gebruiken?
Categorie: Het glas is (altijd) halfvol.

Uitgebreid dyslexieonderzoek is spoorboekje dyslexiebehandeling, een wegwijzer om te kikken!

Dat ene talent werd beloond met een fantastisch hoge score omgerekend naar IQ zelfs bijna hoogbegaafd. Voor de hulpvrager doodnormaal, want hij was gericht op wat niet goed ging, net als zijn docent helaas.
Hoe fantastisch is het dan als  de onderzoeker dan zo’n gedegen rapportage maakt, waardoor ik als hulpverlener meteen die kans zie.

Waarom is zo’n gedetailleerd spoorboekje zo belangrijk?

Dat belangrijke niet opgemerkte talent op school werd daar nooit gebruikt.
Als de aanpak altijd gericht is op het probleem dan mist dat zijn uitwerking niet op een leerling en  de ouders.
De schoolresultaten dalen en matchen niet met de talenten. Het vreet aan zelfvertrouwen, schoolplezier en je goed in je vel voelen.
En nu met zo’n duidelijk spoorboekje?
Dankzij dit dyslexierapport was Kikken zo vanzelfsprekend en het resultaat liegt er niet om…
Deze jongen haalde in een paar maanden tijd zijn ondermaatse leesniveau op en schoot 10 maanden vooruit.

En die spellingproblemen? Die gaan we samen te lijf met een ander spoorboekje!
SpellingProf.

Interesse in ander blog over dyslexie?
https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/blog159-hoe-slimheid-herkennen-bij-dyslexie-of-andersom/

Meer over SpellingProf? https://www.spellingprof.nl

 

Lees meer
Hoe help je leesplezier verdwijnen? 
20 april 2022

Blog#163-Hoe help je leesplezier verdwijnen? 

By Silvia Linssen
In Dyslexie en Taal
20 april 2022

Hoe help je leesplezier verdwijnen? 
En:
Inspectie: lezen, ( schrijven en rekenen) nog steeds niet op orde.

Twee berichten in een week tijd, die alles met elkaar te maken hebben.
Het eerste: Hoe help je leesplezier verdwijnen, kwam in een gesprek met een ouder ter sprake waarover dadelijk meer en het tweede bericht kregen we via het nieuws te horen of te lezen.

Hoe help je leesplezier verdwijnen?

Of liever gezegd: hoe helpt onderwijs leesplezier verdwijnen? Het volgende verhaal is helaas bittere realiteit en staat ook niet op zichzelf.
“ Mijn kind zit in groep 6, heeft gediagnostiseerd IQ boven de 130 en zal binnenkort worden getest omdat wij dyslexie vermoeden. Hoogbegaafdheid en dyslexie komen in onze familie voor. Wij lezen thuis samen met hem Harry Potter en hij leest het ook zelf. Hij geniet van onze leesmomenten, maar op school zien ze dat zijn interesse in lezen steeds meer afneemt.”

Avi niveau leidend bij boekkeuze?

Arme jongen en vooral ook arme leerlingen die al enige decennia onder het leidende juk van de AVI doctrine hun leesvaardigheid moeten vergroten. Want wat is het geval?
Het AVI lezen waarbij tempo medebepalend is voor het niveau ligt bij deze zeer intelligente jongen 9 maanden achter op zijn leeftijdsniveau. Tel hierbij op zijn interesseniveau dat zeer waarschijnlijk veel hoger ligt dan zijn kalenderleeftijd en de afname van leesinteresse is duidelijk.

Hoe is het leesplezier van hun ouders?

Als je weet dat het AVI lezen in 1972 werd geïntroduceerd en o.a. in 1994 werd gemoderniseerd dan zijn er inmiddels al enkele generaties die via dit systeem leerden lezen.
Afhankelijk van de docent en/of het schoolbeleid is het heel goed mogelijk dat vele ouders zich herkennen in het bovenstaande verhaal. Hoe verwonderlijk is het dan als het in de kiem gesmoorde leesplezier zo van generatie op generatie wordt doorgegeven?

De relatie tussen leesplezier en het inspectierapport

Inspectie onderwijs meldde vorige week: lezen, schrijven en rekenen nog steeds niet op orde.
Ik weet het, er zijn meer oorzaken aan te wijzen zoals het steeds maar uitdijende schoolprogramma met allerlei belangrijke onderwerpen die we onze leerlingen óók graag willen leren. Onderwerpen waarmee we ook te veel effectieve lesuren belasten en waar een oplossing voor moet komen.

“Je stuurt je jongste wel naar een leerschool…”

Deze waarschuwing kreeg ik ooit. Het voelde bijna als een verwijt met vooral veel medelijden met dat “arme kind”.
De school stond destijds bekend vanwege de degelijkheid en dat laatste had voor velen kennelijk een negatieve lading.
Dat “arme kind” knapte er wel zienderogen van op, want hoewel de creatieve vakken echt wel aandacht kregen, lag er beduidend meer focus op de bovengenoemde vakken.
Tja…
Lezen, schrijven en rekenen…
Ze worden in één adem genoemd en zijn historisch gezien de elementaire vakken van de basisschool. Aangevuld met aardrijkskunde, geschiedenis, verkeer, gym, handvaardigheid en muziek. Vakken voor de middaguurtjes als de concentratie begon af te nemen.

“Rekenen wordt steeds taliger…”

Ooit verzuchtte een lerares wiskunde het toen ze mij bezocht voor haar stemklachten. Op mijn vraag wat dat voor het rekenen en de rekenvaardigheid betekende, ging ze er eens goed voor zitten.
“Ik vrees dat er generaties aankomen die steeds minder lezen en minder geoefend zijn om hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden. Als het niveau van kritisch lezen zo onder druk komt te staan dan heeft dat vroeg of laat grote gevolgen  voor het rekenniveau. Rekenen is  steeds meer realistisch rekenen geworden…dat zijn reken verhaaltjes. Daarin is het van belang dat je hoofd- van bijzaken kunt onderscheiden.”  Een voorspelling op basis van inzicht?

Wat is er dan nodig om dat lees-, reken- en schrijfniveau op te krikken?

Behalve die verminderde focus op deze hoofdvakken is er natuurlijk veel veranderd in onze samenleving. De toegenomen multiculturele samenleving met bijbehorende (taal)problemen, alle sociale media met vluchtige concentratiemomenten, de vele bezuinigingen op specialisten in het onderwijs en de veranderingen, de vele extra (maatschappelijke) taken die op het onderwijsbordje kwamen te liggen …. Ze hebben onvermijdelijk hun gevolgen voor het schoolniveau. Maar… niet alles is daaraan te wijten.

Begin bij interesse kweken op jonge leeftijd

Elke wetenschapper kan beamen dat vooruitgang en ontwikkeling voortkomt uit een klein zaadje. Het zaadje van nieuwsgierigheid en dat zaadje plant je al op hele jonge leeftijd thuis. Vervolgens verzorg je dat zaadje continu met water en mest ( school en thuis) totdat het een stevige plant is geworden die zichzelf onderhoudt! Het zou goed zijn om behalve alle eerder genoemde mogelijke oorzaken eens te focussen op de rol van de leescultuur thuis en de invloed van het leesonderwijs.
AVI lezen…., het AVI niveau, tempo lezen… Het komt steeds weer als uiting van frustratie terug in mijn werkkamer bij leerlingen met dyslexie, maar ook (oudere) ervaringsdeskundige collega’s vertellen tijdens nascholingen hun negatieve ervaringen. Als niet jouw belangstelling en leesplezier centraal staat, maar een AVI niveau leidend is bij de boekkeuze….
Welke boodschap geef je dan af? Is lezen verworden tot een wedstrijd? Interesse, intelligentie en eigen tempo spelen dan totaal geen rol in het leesonderwijs. Voor mij als boeken- en leesfan met niet te stuiten leeshonger voelt dat als een zeer gemiste kans!

Meer over het planten van het leeszaadje?
https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/blog101-weegt-leesplezier-zwaarder-dan-avi-niveau/

Het hele rapport lezen? Inspectie: lezen, schrijven en rekenen in onderwijs nog steeds niet op orde
https://nos.nl/l/2424986

Informatie over AVI lezen vind je o.a. hier:
https://meervoormamas.nl/kind/school/avi-lezen-wat-is-het-en-wanneer-begint-mijn-kind-ermee/

 

 

Lees meer