Categorie: Dyslexie en Taal

22 oktober 2019

De voordelen van het hebben van Dyslexie!

22 oktober 2019

Dit zijn de voordelen van het hebben van Dyslexie

Ja, je leest het góed! Voordelen! Met dyslexie kun je behalve veel frustraties en onbegrip ook veel toegevoegde waarde hebben voor je omgeving. Voor de samenleving! Met speciale dank aan Mirjam Bosch beheerder van de Facebookgroep Dyslexie/lees-leerstoornissen, die het artikel deelde uit Libelle.nl* en zo onder de aandacht bracht. Dyslexie kan het iemand vreselijk moeilijk maken tijdens de schoolcarrière en daarna, maar het is goed om ook eens al de sterke kanten te benadrukken. Sterke kanten waar wij als samenleving heel veel aan hebben!

Wat zijn dan die toegevoegde waarden van het hebben van dyslexie?

. Ruimtelijk denken en inzicht

Als een b, p, q of d in het proces van leren lezen en spellen voor problemen zorgt, kun je dat ook omdraaien. Het biedt kansen om iets vanuit een ander gezichtspunt te (kunnen) bekijken. Tijdens een bijscholing dyslexie vertelde de docente een mooie anekdote over een aantal architecten in New York. De stad was jaren geleden aan een opknapbeurt toe en daarvoor werden architecten uitgenodigd om mee te denken over de bouwplannen. Toeval of niet? De architecten die vanaf de andere kant van het bureau moeiteloos de plannen analyseerden kregen uiteindelijk allemaal een deel van het project. Zonder enige behoefte om aan de “goede kant” van het bureau te komen kijken en mee te praten kwamen zij met de briljantste ideeën. Wat bleek later? Ze waren allen dyslectisch!

Bekende mensen zoals: Wubbo Ockels, Albert Einstein, Jan des Bouvrie (ontwerper), Leonardo Da Vinci (kunstenaar)

. Vertelvaardigheden

Tijdens diezelfde bijscholing, maar óók in mijn werk kom ik dit vaak tegen. De docent had een vriend met dyslexie meegenomen die zou vertellen over zijn ervaringen als “ervaringsdeskundige”. Binnen een mum van tijd hing de groep aan zijn lippen en barstte de groep regelmatig in lachen uit. We zagen hem gewoon bezig in allerlei situaties. Die originele, boeiende vertelvaardigheid doorspekt met humor en zelfspot gaf een mooi inkijkje in zijn sterke gave als verhalenverteller. Het kon dan ook niet uitblijven dat een cursist vroeg of hij al had nagedacht over een carrière als cabaretier!

Schrijvers… ja zeker dat kan! Zoals: Agatha Christie, De sprookjesverteller Andersen, Jacques Vriens!**

. Creativiteit

Volgens het artikel barsten mensen met dyslexie van de creativiteit. En…. inderdaad dat is zeker het geval bij de scholieren/studenten en ook hun ouders met dyslexie die ik tot nu toe ben tegengekomen. Ze zijn zonder uitzondering niet bepaald een grijze muis en hebben een originele, andere manier om hun omgeving te zien en te interpreteren. In mijn eigen situatie kwam ik ze (toeval of niet) tegen bij het bouwen van een website. Barstend van de leuke, originele ideeën, technisch gezien overduidelijk superieur waardoor ik graag een stuk regie uit handen gaf. Het invullen van de tekst legden ze resoluut op mijn regiebordje en…. ja toen was het puzzeltje compleet. Sámen waren we in staat er iets moois van te maken maar alleen waren we beiden op onze eigen manier niet compleet!

Bekende creatieve mensen? Jamie Oliver (topkok), Steven Spielberg (regisseur), Walt Disney ( filmproducent, regisseur en zakenman), John Lennon, Pablo Picasso, Mozart (componist)

Voor diegenen die het hele artikel wil lezen * www.libelle.nl/lekker-in-je-vel/voordelen-dyslexie/ Meer weten over dit onderwerp?www.dagvandyslexie.nl

Neem ook eens een kijkje op de originele website van een van de bekendste en succesvolste kinderboekenschrijver Jacques Vriens** en lees hoe hij in een tijd waarin dyslexie nog niet zo bekend was, te maken kreeg met dikke vette rode strepen in zijn werk! Gelukkig voor ons dat hij zich niet liet ontmoedigen, want dan hadden we nooit kennis gemaakt met al die leuke kinderboeken die hij heeft geschreven! www.jacquesvriens.nl

Wil je een blog uit mijn praktijk lezen over dyslexie? https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/hoe-verwerk-je-grote-stukken-tekst-als-je-dyslexie-hebt/

Lees meer

15 oktober 2019

Reis mee in de kinderboekenweek en daarna….

By Silvia Linssen

15 oktober 2019

Reis mee … het thema van deze kinderboekenweek

Een reis om de aarde…. voor iedereen…. dankzij een boek! Op mijn bureau ligt een muis met een rood balletje. Bedoeld voor mijn duim… Zo kan ik makkelijker over mijn laptop scherm sturen. Een krijgertje omdat ik met een “normale muis” altijd ruzie heb. Het pijltje reist altijd net de andere kant op dan ik wil! Onder die handige muis een inspirerend berichtje. Óók een krijgertje… van Dedicon. ”Voor mij is audiolezen mijn ziel en zaligheid. Als je zicht en financiële middelen beperkt zijn, kom je niet ver. Maar met een gesproken boek zit ik bij wijze van spreken zo in Australië”. Was getekend: Angèle.

Kinderboekenweek en het thema? Reis mee!

En dat is nou het allerleukste van (voor)lezen. In je eigen omgeving kun je zó door een (reis of avonturen) verhaal meegenomen worden naar een andere plaats. Mooi dat het dit jaar het thema van de kinderboekenweek is. Maar…. eigenlijk is het een thema voor iedere leeftijd en van alle tijden:

Een reis om de aarde in het internetloze tijdperk

“Als jullie de eerste dag van jullie reis in San Francisco zijn, vergeet dan niet……” en tijdens een telefoongesprekje “op dag 6 zitten jullie in natuurpark…. vergeet dan niet ook even … te bezoeken, want het is maar een uurtje verder”. Tekenend voor de oprechte interesse in onze huwelijksreis destijds van mijn vader. Kersverse echtgenoot had op zijn verzoek aan hem ons reisschema gegeven. Met bibliotheekboeken en de encyclopedie reisde hij met ons mee en gaf ons zelfs waardevolle tips voor onderweg!

Reis mee met een boek!

Kennen jullie:

Het bekroonde boek Mama weg! waarin een uiltje uit het uilennest valt en via een zoektocht haar mama weer vindt? Samen ontdekken en verwoorden hoe mama er ook alweer uitzag…
Rupsje Nooitgenoeg die via allerlei lekkers door de week reist en uiteindelijk een mooie vlinder wordt?
In mijn kindertijd Abeltje (en de lift), die zó in exotische oorden kwam?
Sjakie en de Chocoladefabriek?
Jules Verne… een reis om de wereld in 80 dagen?
Pippie Langkous en haar Villa Kakelbont?

Reis mee met een boek en daarmee begin je als je jong bent!

Heb je eenmaal ontdekt dat (voor)lezen leuk en (ont)spannend is dan is het zaadje geplant voor hopelijk nog veel meer avonturen! Heb je óók ontdekt dat het zomaar een paar uur later is en je even in een andere wereld was en misschien ontdek je nog wel veel meer…

Reis mee met een boek, want (voor)lezen is onmisbaar voor je taalontwikkeling en je geletterdheid!

Je ontdekt dat al dat lezen of voorlezen je woordenschat vergroot, je zelfredzaamheid, fantasie en oplossend vermogen stimuleert. Allemaal ingrediënten die nodig zijn om in je volwassen leven zelfstandig te kunnen functioneren. Het percentage jongeren van 15 jaar met een taalachterstand blijft schrikbarend toenemen (vlg. OESO,Pisa rapport). Was het percentage in 2003 “nog maar” 11,5% in 2015 al gestegen tot 17,9 % van de jongeren. Met z’n allen kùnnen we deze zorgelijke ontwikkeling stoppen, want met een taalachterstand loop je een groot risico om tot de laaggeletterden van de toekomst te horen!

Passend Lezen als zèlf lezen met hindernissen gepaard gaat

En zoals “Angèle van mijn muismatje” het al benoemde: dankzij bijvoorbeeld Passend lezen is er ook geen excuus voor mensen die niet of niet goed zien of voor mensen met dyslexie! Om mijn steentje bij te dragen aan die goede taalontwikkeling ga ik ook déze vrijdagmorgen weer voorlezen en spreek ik een krant of tijdschrift in. Dan reis ik in mijn studio heel wat af en kom soms ook als gast in iemands huis terecht.

Wil je weten wat Passend Lezen jou kan bieden? www.passendlezen.nl

Interesse in een blog waarin het plezier in lezen centraal staat? https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/is-een-film-spannender-dan-het-boek/

Lees meer

8 oktober 2019

De spellingregel van ‘T eXKoFSCHiP

By Silvia Linssen

8 oktober 2019

De spellingregel van ‘T eXKoFSCHiP“

Ik laat één van mijn leerlingen met dyslexie de spellingregel van ’T eXKoFSCHiP nog eens uitleggen aan de groep!” Dit vertelde ooit een lerares Nederlands tijdens een overleg over een van haar leerlingen met dyslexie. Toevallig of juist niet?

Regels geven houvast

Spelling…. je leert het soms gewoon door inprenting, door goed te luisteren en bijvoorbeeld door regels. Laten nou nèt die regels een grote rol spelen bij werkwoordvervoegingen. Regels die je kunt beredeneren geven houvast en zorgen voor logica en … rust en zelfvertrouwen. Mensen met dyslexie zijn vaak goed in regels en beredeneren, dus dat vertrekpunt is mooi meegenomen voor je therapie!

Werkwoorden en de spellingcontrole…

Voor de meeste spellingproblemen zou je gebruik kunnen maken van de spellingcontrole, maar dat geldt níet voor de werkwoorden.

Denk bijvoorbeeld aan biet, bied/biedt, bood, boot. In de spelling komen ze allemaal voor.
En wat denk je van: verbrede en verbreedde? Tja, er zijn vele opties en dan is het heel fijn als er (houvast) regels zijn.

Spellingtoetsen op de middelbare school

Deze lerares Nederlands herhaalt uiteraard het geleerde van de basisschool en wéét inmiddels uit ervaring dat regels zoals ‘T eXKoFSCHiP bij leerlingen met dyslexie veel zijn geoefend vanuit het beredeneren. Jùist omdat deze woorden nooit via de spellingcontrole kunnen worden gecontroleerd.

Het automatiseren van spelling en regels zoals de spellingregel van’T eXKoFSCHiP

Degenen met dyslexie zullen het herkennen. Spelling zal nooit helemaal een automatisme worden.

Geregeld staan die werkwoorden bij mij op het programma
Blíjf ik het advies geven om in jezelf de regel te gebruiken (selftalk)
Gebruik ik de KIS ( keep it simple) methode. Dat wil zeggen… geen uitgebreid schema met ja en nee, als het kort kan

Leraren zoals deze lerares Nederlands verdienen een lintje!

Waarom verdient ze een lintje? Ze zíet haar leerlingen, wéét welke leerling ergens in uitblinkt en zet die capaciteit en dus die leerling in het zonnetje. Oók een leerling met dyslexie, dus! Een leerling met dyslexie in het zonnetje zetten qua spelling…. Ik word daar altijd heel blij van en vooral als die leerling dat trots vertelt bij een volgende afspraak!

En… op verzoek een paar varianten:

SeXy FoKSCHaaP en voor de mensen die onze taal en dus ook de werkwoordvervoeging moeten leren: eXSoFTKeTCHuP. Waarom? Ooit gehoord hoe moeilijk “onze” sch is als Nederlands niet je moedertaal is?

Wil je meer lezen over dit onderwerp? https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/herhalen-of-wel-tig-keer-overschrijven-helpt-dat-bij-dyslexie/

https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/een-hoger-iq-zonder-ernstige-enkelvoudige-dyslexie-eed/

Wil je meer informatie? Kijk eens in Balans: https://balansdigitaal.nl/

Of: op de website www.dagvandyslexie.nl

Lees meer

17 september 2019

Keuzes maken…. een kwestie van prioriteiten stellen!

By Silvia Linssen

17 september 2019

Keuzes maken is een kwestie van prioriteiten stellen en dat kom je in allerlei situaties tegen! In de supermarkt liepen moeder en dochter. Beiden met een karretje aangepast aan hun lengte lekker boodschappen aan het doen. Het ging een tijdje goed totdat het gangetje met de verleidingen aan de beurt was… Op dochters ooghoogte leek het wel Luilekkerland met al die koekjes, snoepjes, chocola… In een oogwenk was haar karretje gevuld en trots liep ze achter haar nietsvermoedende moeder naar de kassa.

Keuzes maken…

Hoe het afliep bij de kassa? Een herkenbaar tafereel dat iedereen met kinderen weleens heeft meegemaakt. De (júiste) keuze(s) maken, word je zoals in het voorbeeld van de supermarkt, meestal al vroeg geleerd. Maar…. ”Waarom is wat ík lekker vind áltijd ongezond?”, hoorde ik een jongen een keer mopperen. En ja…. dat is ook voor mij zó herkenbaar!

… een kwestie van prioriteiten stellen

Voor wie is dat níet moeilijk? Ook wij volwassenen kunnen er wat van. Met dank aan “Van Rups Tot Vlinder* ” mocht ik het onderstaande gebruiken:

Gezonde voeding €80,- te duur – Lunchen met vrienden €80,- redelijk
Coach/Trainer €90,- belachelijk – Shoppen bij Media Markt €90,- voordeeltje
Educatie/Opleiding €995,- duur – IPhone €995,- noodzaak
60 minuten e-cursus volgen: Waar haal ik de tijd vandaan? – 60 minuten Facebook/instagram: De tijd vliegt!
1 uur mediteren: een eeuwigheid – 1 uur op Netflix: nog een aflevering kijken?

Herkenbaar? En…. hoe zit dat met logopedische kosten, zoals dyslexiebegeleiding? Mag gezondheid (voor jouw kind) iets kosten, als het niet vergoed wordt?

“De kost gaat áltijd voor de baat uit!”

Dit spreekwoord gebruikte mijn vader vroeger altijd als ik wéér een flinke investering deed, wéér een dure test aanschafte of een dure cursus volgde en (als zzp-er) zelf betaalde, of afspraken moest annuleren vanwege wéér een (verplichte) bijscholing of bijeenkomst. En ja… dat geld en die tijd kun je maar één keer besteden! Dus: Géén nieuw bankstel, een nieuwe tv, of…..!

Dáárom een eerbetoon aan deze anonieme ouders omdat zij wéten dat (logopedische) kosten voor de baat uitgaan!

Moeder werkt/werkte extra uren zodat ze de niet vergoede therapie van haar kind kan betalen
Ouders gaan korter op vakantie, want hun zoon met dyslexie wil later net als zijn broer/zus óók de opleiding/ baan van zijn dromen kunnen kiezen en bij gelijke kansen bieden, hoort niet altijd een gelijke investering
Vader stelt de aanschaf van die auto een paar jaar uit omdat die over 10 jaar niet “dank je wel voor de kansen die je me gegeven hebt”, tegen hem zal zeggen, maar al is afgeschreven!
Opa of oma past wekelijks op als moeder met de oudste naar de therapie gaat
Ouders die zeggen: “Kijk dáárvoor werken we, want een investering in de kansen voor mijn kind is de beste investering!”

Wat zou jíj doen?

Ben jij misschien nèt als die bezorgde moeder die me laatst belde voor een vrijblijvend advies en álles over heeft voor de toekomst van haar kind? Nee…. ze kwam daarna niet met haar kind bij mij, want de afstand liet dat niet toe. Gratis een luisterend oor bieden, begrip voor haar bezorgdheid tonen, een advies geven. Ook dát hoort soms bij mijn werk. Niet alles kost geld en horen dat ze voor zíjn toekomst en levensgeluk (financiële) offers wil brengen, is soms de kers op de taart in mijn werk. Het leven ís duur en soms ook onrechtvaardig, maar we moeten er met z’n allen tòch iets van maken en tja… daar hoort ook keuzes maken bij!

Ontwikkelingskansen mogen niks kosten of misschien tòch wel?

Als dank aan Van Rups Tot Vlinder* voor de spontane toestemming om haar inspirerende post te mogen gebruiken voor deze blog komt hier voor belangstellenden haar website: www.vanrupstotvlinder.nl

Wilt u meer informatie over dyslexie en de ervaringen van cliënten? Neem eens een kijkje op een van mijn blogs zoals: https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/hoe-stimuleer-je-om-te-lezen-en-maak-je-een-boek-spannend/

Lees meer

De week van de Alfabetiseringezen of de IPad onderweg?

10 september 2019

Wat doe jíj in de Week van de Alfabetisering en daarna?

By Silvia Linssen

10 september 2019

In de Week van de Alfabetisering lees ik het volgende op de NOS app:

Wist jij dat 1 op de 6 Nederlanders van 16 jaar en ouder laaggeletterd is en dus moeite heeft met lezen, schrijven en rekenen? Maar liefst 2,5 miljoen laaggeletterde Nederlanders kunnen moeilijk functioneren in de maatschappij.

Waarom een wéék aandacht voor laaggeletterdheid in de Week van de Alfabetisering? Om:

laaggeletterden te stimuleren om erover te praten
de omgeving van de laaggeletterden te bereiken
het taboe te doorbreken
sneller te leren herkennen als iemand moeite heeft met lezen en schrijven, zodat je ook hulp kunt bieden
ze in contact te brengen met mensen of instanties die kunnen helpen

Wat is het verschil tussen analfabetisme en laaggeletterdheid?

Analfabetisme: Je kunt helemaal níet lezen, schrijven of spellen.

Laaggeletterdheid: Je kunt wel lezen en schrijven, maar op zó’n laag niveau dat je niet zelfstandig kunt functioneren in de samenleving.

Waar loop je dan tegenaan als je laaggeletterd bent?

Je hebt o.a. problemen met:

het invullen van formulieren
straatnaamborden lezen
(voor) lezen
handleidingen van apparaten lezen
solliciteren
het gebruik van smartphone en computer

Wat betékent dat voor het dagelijks leven van iemand die laaggeletterd is?

Je bent vaker afhankelijk van anderen
Je hebt een minder goed betaalde baan, dan je gelet op je andere kwaliteiten zou kunnen hebben
Je bent vaker langdurig werkloos
Er is vaker sprake van stress
De kans op bedrijfsongevallen zijn groter omdat je de veiligheidsinstructies niet goed kunt lezen

Waarom wordt de kloof met (goed) geletterden steeds groter?

De vergrijzing en migratie speelt een rol
Maar… vooral het feit dat steeds meer jongeren met een taalachterstand de school verlaten, wordt als oorzaak genoemd, omdat men onvoldoende leest!

Voorkómen is beter dan genezen!

Natúúrlijk is een van de kerndoelen van school aandacht voor rekenen en taal, maar helaas wordt steeds méér op het bordje van het onderwijs en de leerkracht gelegd. Hiervoor zijn niet méér onderwijsuren beschikbaar. Daarom…

Het goede voorbeeld geven is de eerste stap die wij als omgeving kunnen bieden.

Als directe omgeving van je kind kun je o.a. denken aan:

zèlf lezen en liefst dagelijks zoals eten en drinken een dagelijks terugkerend (noodzakelijk) ritueel is
het plezier in lezen stimuleren door al van jongs af aan vóór te lezen en daar een gezamenlijk gezellig moment van maken
als je niet graag leest, kun je dat ook compenseren door sámen naar een luisterboek te luisteren en mee te lezen
wekelijks of in ieder geval met regelmaat samen de bibliotheek te bezoeken

Hoeveel méér kun je als je goed kunt lezen?

Denk aan het begrijpen van de handleiding van een apparaat
Het bakken of koken van een lekker recept
Onderweg een waarschuwingsbord of route omweg kunnen lezen
De kans op promotie wordt groter en dus ook je salaris als je in de voortschrijdende automatisering de instructies kunt lezen
Je kunt dan het goede voorbeeld geven aan je kinderen zodat ook zij betere startkansen krijgen in hun leven
En vooral: Je hebt een zelfstandig volwassen leven, want je bent niet afhankelijk van anderen, hun tijd en bereidheid om jou te helpen bij leesactiviteiten

Lezen saai?

Lezen…. ik hoor het vaak…..is maar saai! Het lijkt niet meer “in” om geregeld in de vrije tijd een boek te lezen, maar….wat denk jíj? Is een leven dat gekenmerkt wordt door schaamte, frustratie, onvoldoende kunnen meedoen, afhankelijkheid van anderen het leven wat jij wenst voor jou, je omgeving en je nageslacht? Is dat dan wèl “in”?

Oproep niet alleen voor de Week van het Alfabetisme maar ook voor erna:

Kijk eens naar je gezin, je omgeving, de kinderen uit je buurt. Léés jij graag en zie je dat jouw kinderen dat plezier met jou delen? Zou je een ander dat ook willen gunnen? Meer zelfstandigheid en meer toekomstkansen? Informeer eens bij je buurtbibliotheek of bij de school, het bejaardenoord of bij die slechtziende buurvrouw of buurman? Er zijn al voorlees grootouders en leesmoeders, maar misschien snakt jouw slechtziende buurvrouw óók wel naar iemand die haar een gezellig uurtje bezorgt.

Wil je meer lezen over leesplezier? In de afgelopen zomervakantie schreef ik een aantal blogs over lezen en leespret. In deze week van deze Week van de Alfabetisering daarom een terugblik.

Wil je reageren of ken je een stimuleringsproject op dit gebied bij jou in de buurt en wil je dat delen? Anderen inspireren? Deel het hieronder in een reactie en wie weet hoeveel ontplooiingskansen het oplevert voor anderen!

https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/is-een-film-spannender-dan-het-boek/

https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/hoe-stimuleer-je-om-te-lezen-en-maak-je-een-boek-spannend/

Interesse in meer tips? http://lees-goed.nl/vakantielezen-met-kinderen/

Met dank aan de NOS app (bron) van 9-9-2019. Het eerste deel van deze blog is een samenvatting ervan.

Lees meer

Een leraar/zorgverlener als hamburgerbakker of de kok met een Michelinster?Een leraar of begeleider als hamburgerbakker?

3 september 2019

Een leraar/zorgverlener als hamburgerbakker of liever met een Michelinster?

By Silvia Linssen

3 september 2019

“De leraar moet geen hamburgerbakker worden”

Een leraar/zorgverlener als hamburgerbakker of de kok met een Michelinster? “De leraar moet geen hamburgerbakker worden” stond er als titel boven een boeiend interview uit het NRC! ( quote van Paul Kirschner). In ons “overcorrecte Nederland” vínden veel mensen dan iets bij zo’n titel. Het zou stigmatiserend zijn, alsof er iets verkeerds is aan een hamburgerbakker. Het heeft een bekende fastfood keten bepaald geen windeieren opgeleverd door zich te specialiseren in het bakken van hamburgers. Ongeacht of je de hamburger in de VS, in Noorwegen of in Spanje bestelt… de smaak is exact hetzelfde. Een soort “keurmerk” van een in dit geval hamburgerrecept.

Passend onderwijs en hamburgerbakker

De hamburgerbakker in relatie tot het onderwijs… Bij míj sloeg de titel aan. Het prikkelde! Het zijn voor mij twee tegenovergestelde zaken, maar beiden met de beste bedoelingen geschikt voor een bepaald doel.

Het principe van de “Keurmerk” hamburger:

Die gegarandeerd overal van dezelfde kwaliteit en smaak is
Alles volgens het protocol
Aanbodgericht

Het principe van Passend onderwijs:

Geïnspireerd door de gedachte dat geen mens hetzelfde is. Zoals je élk kind in je gezin misschien wèl dezelfde waarden en normen wilt meegeven, maar de manier waaróp is per kind nèt even anders.
Je kijkt naar het karakter, de gevoeligheden, de plaats in het gezin…
Je past je opvoeding aan, want wat bij je oudste misschien uitstekend werkt, gaat niet op voor de volgende spruit!
De school net als je gezin: in de vertrouwde buurt en op dezelfde school van de kinderen uit je straat
Vraaggericht

Passend onderwijs is voor mij onderwijs dat je past en gegoten zit als een comfortabele jas

Passend onderwijs. Lang vóór deze term werd bedacht was er het Speciaal onderwijs. Het type onderwijs dat vrijwel volledig is wegbezuinigd onder het mom van:

Weer sámen naar school
Iedereen is gelijk en krijgt gelijke kansen
Elk kind heeft recht op onderwijs in de vertrouwde woonwijk

Maar…. ís iedereen wel gelijk en gééf je echt die dezèlfde kansen? Leraren die in het Speciaal onderwijs werkten, volgden na hun diploma een aanvullende opleiding. De klassen waren klein en er werkten op die scholen ook ándere professionals waaronder logopedisten. Gelijke kansen werden gecreëerd door een “ongelijke” benadering! Om het ontstane “onderwijsgat” van de bezuiningingsdrift op te vangen, werd het Pássend onderwijs uitgevonden. De Basisschool bedoeld voor èlk kind. Met expertise waar nodig is van buitenaf, maar niet binnen directe handbereik. Onderwijs dat past bij elk kind. Het klonk te mooi om waar te zijn…..

Is Speciaal Onderwijs hetzelfde als Passend Onderwijs?

Net afgestudeerd werkte ik lang geleden in het Speciaal Onderwijs op een Mytylschool*. Na enkele maanden kwam er een nieuwe leerling op school en ook bij mij voor logopedie. Ik noem hem Joop. Zoals alle nieuwe leerlingen mocht hij eerst een paar dagen wennen aan de nieuwe omgeving, de leraar en zijn klasgenoten. Joop bleek zich niet thuis te voelen op zijn vorige school voor slechthorenden. Ja… ook Speciaal onderwijs! Ondanks alle goede bedoelingen, betrokkenheid en uitstekende begeleiding. Voor de buitenwereld leek zijn motorische handicap minder ernstig dan zijn gehoorprobleem. Zijn haperende motoriek zorgde ervoor dat hij zich onveilig voelde tussen al die goed bewegende (zwaar) slechthorende leeftijdgenoten.

Het dossier van Joop:

Problemen met de spraak- en taalontwikkeling
Ondanks logopedische therapie is er onvoldoende vooruitgang
Ouders, leerkracht en logopedist maken zich zorgen over zijn welbevinden op deze school
Naast zijn gehoorprobleem zijn er ook bewegingsproblemen waardoor hij qua motoriek “uit de toon” valt
Op de speelplaats staat hij meestal aan de kant
Hij lijkt geen vriendjes te hebben
Joop maakt een eenzame en onzekere indruk
Past hij hier wel?

Een passende (leer)omgeving zorgt meestal ervoor dat er een veilige omgeving is

Joop was die dag voor het eerst bij mij geweest samen met een ander klasgenootje en enkele dagen daarvoor zag ik hem bij het surveilleren op de speelplaats. Een vrolijke, blonde krullenbol! Misschien hadden ze een verkeerd dossier gestuurd want in niets leek het geschetste beeld van het dossier op de Joop die ik zag. Voor alle zekerheid plande ik een paar afspraken om hem te testen: Geen enkele aanleiding voor logopedie. De leraar en klasse assistente bevestigden mijn indruk.

Speciaal onderwijs betekent niet standaard maar onderwijs met een Michelinster!

Ik besloot mijn collega te bellen en vertelde haar onze bevindingen. Dit kind viel met zijn relatief lichte motorische handicap op de Mytylschool nauwelijks op, maar op de school voor kinderen met een gehoorprobleem was die motoriek voor hèm een groot probleem! Hij voelde zich vaak buitengesloten en onzeker bij wilde spelletjes. De onzekerheid belemmerde hem. Hij voelde zich onveilig op de speelplaats. De spraak- en taalontwikkeling zat muurvast. Mijn collega zàg dit en kaartte het aan binnen haar team. Deze jongen zat daar ondanks het gehoorprobleem niet op de juiste plaats. Een professionele en liefdevolle omgeving, maar geen passende (onderwijs) omgeving!

Een leraar/zorgverlener als hamburgerbakker of de kok met een Michelinster?

Deze jongen was slechts één van de vele voorbeelden, die ik tijdens mijn werk op die Mytylschool heb ontmoet. Híj had het geluk dat er nog Speciaal Onderwijs was. Geen Passend onderwijs met zich een slag in de rondte werkende (onderwijs) professionals die daarbij onvoldoende (financiële) steun krijgen, maar vaak wèl veel kritiek. Om diezelfde expertise en voorwaarden te creëren zoals hierboven geschetst, is veel méér nodig! Een omgeving ook waar elk kind de veiligheid vindt om zich te ontwikkelen Op de Mytylschool voelde Joop zich veilig. Passend onderwijs bínnen het Speciaal Onderwijs!

Speciaal èn daarbij Passend Onderwijs ís onderwijs met een Michelinster

Ik zou het willen vergelijken met de vraag van de kok aan zijn gast of er rekening moet worden gehouden met een dieet. Met de fijnproevers in een restaurant met een Michelinster! Inderdaad… het kost meer, want de expertise ís er standaard aanwezig! Gelet op de vergrijzing van de maatschappij en uitgesmeerd over een lange periode waarin we als sámenleving een beroep móeten doen op onze jonge talenten? De investering méér dan waard en te verantwoorden!

Heb je belangstelling voor het interview van Mirjam Remie (NRC redacteur) met Paul Kirschner Hoogleraar onderwijspsychologie? https://www.poraad.nl/nieuws-en-achtergronden/nrc-de-leraar-moet-geen-hamburgerbakker-van-de-mcdonalds-zijn

Wil je een andere blog lezen over “maatwerk”? https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/zien-en-gezien-worden/

Mytylschool* : Een mytylschool is regulier onderwijs in een speciaal jasje voor kinderen met een lichamelijke handicap.

Lees meer

13 augustus 2019

Is een film spannender dan het boek?

By Silvia Linssen

13 augustus 2019

Wat is spannender een boek of een film over dat boek?

“Zou je dat wel doen? Hij is nog zo jong! Straks krijgt hij er nog nachtmerries van!” De bezorgde grootmoeder hoorde jaren geleden over het dilemma in het gezin van haar dochter. De opvoedkundige discussies over Harry Potter destijds in de media, sterkten haar in haar bezorgdheid. Harry Potter was eng, spookachtig, griezelig en niet geschikt voor de jonge kinderzieltjes!

De film Harry Potter komt…

Harry Potter deel 1 zou in de kerstvakantie in de bioscoop komen. De oudste zoon had het boek in de zomervakantie in één adem uitgelezen en wilde dolgraag de film zien. Broer van 6 wilde natuurlijk ook graag mee. Elk aantrekkelijk minder spannend voorstel werd daarbij verontwaardigd van tafel geveegd.

Een compromis…

“Als ik je nou eens éérst het boek voorlees, dan weet je al waar het over gaat en mag je daarna kiezen of je meegaat of dat wij sámen naar een andere film gaan?” Het was ongeveer een maand voor de kerstvakantie. Voor het naar bed gaan, las ik een deel van een hoofdstuk voor. Zorgvuldig op tijd stoppend vóórdat het spannend werd of juist nèt zolang dóórlezen tot de spanning weer voorbij was.

Goede nachtrust…

De strategie werkte: geen nachtmerries, slaapwandelingen of slaapgebrek. Verbeeldde ik het me trouwens dat de boekenlegger de volgende avond soms een bladzijde verder lag en de prille lezer met veel inspanning de woorden probeerde te ontcijferen?

Het mooiste kerstvakantie uitje!

De kaartjes werden gereserveerd, want het zou storm lopen. Harry Potter als boek was al een daverend succes en de film al in Engeland te zien, zou het boek overtreffen! “Reserveer maar stoelen helemaal achterin de zaal, dan is het beeld niet zo groot en kan ik eventueel snel de zaal verlaten.” Allemaal zorgen voor niets! Jongste genoot en riep geregeld door de zaal “Hé in het boek was het ánders, hé ze vergeten …..!” “Sssst!”

Wat was spannender het boek of de film?

“Het boek was tòch spannender mam, maar ja…. dat kan natuurlijk niet allemaal in de film hè?” Een spontane korte filmrecensie aan het einde van de film. En… “je leest het volgende boek wel eerst voor voordat we die in de bioscoop gaan zien hoor!” Waarom? “Nou, dan maak ik er éérst mijn eigen filmpje bij!”

Harry Potter een daverend succes

De zomers vóór de eeuwwisseling…. Tijdens de warme middagpauze een mooi beeld op campings… Harry Potter en dan de titel van het nieuw uitgekomen boek in verschillende talen. Harry Potter werd gelezen door jong èn oud, óók door bezorgde oma’s! Om te controleren of het boek niet te spannend is voor hun kleinkind, misschien? Wát denk jij? In mijn praktijk zijn veel kinderen met dyslexie door hun ouders voorgelezen of hebben de luisterboeken gebruikt, maar óók kinderen die niet zo van lezen houden, zijn dankzij deze serie gaan lezen. Wachten tot de film rond de kerstvakantie uitkomt? “Ben je gek dan moet ik nog een aantal maanden langer wachten!”

Wil je meer lezen over deze serie? https://kinderboekwinkel.nl/series/harry_potter

Wil je meer blogs lezen over de zomerserie boeken lezen? Vanaf het begin van deze zomervakantie wekelijks een blog over lezen! Zoals: https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/hoe-stimuleer-je-om-te-lezen-en-maak-je-een-boek-spannend/

Lees meer

Hoe maak je een boek spannend en stimuleer je om zelf te lezen?

5 augustus 2019

Hoe stimuleer je om te lezen en maak je een boek spannend?

By Silvia Linssen

5 augustus 2019

Hoe maak je een boek spannend en stimuleer je om het zelf te gaan lezen?

“Binnenkort is er weer voorleesontbijt en kom jij dan in onze klas voorlezen?” Onze afspraak liep ten einde en na wat dralen kwam op de valreep die vraag. Verwachtingsvol keek ze me aan en om me verder te overtuigen: “Ik heb hier ontdekt dat lezen leuk is!” Ze is: Groep 7 leerling, klein voor haar leeftijd. Ooit een timide, gevoelig meisje, maar fantastisch om te merken hoe het zelfvertrouwen steeds meer terrein wint. Hoe ze ook steeds zèlf meer de regie neemt in wat ze wil, en vooral in hóe we haar zo goed mogelijk kunnen helpen. En….omdat ze nog steeds wacht op mijn antwoord…..”Jíj vindt (voor)lezen toch óók heel belangrijk en je wilt toch dat iederéén in mijn klas gaat lezen?”

Karel ende Elegast

Ja…. dat wil ik zéker, alleen…. zou dat lukken? Ik denk zelf weleens aan mijn eigen combinatieklas 4/5 (nu groep 6/7). Onze “meester” was een geboren verteller. Ooit op een middag is het begonnen… wekenlang. Een kwartier voor het einde van de schooldag. Een spannend ridderverhaal over Karel de Grote… Je kon een speld horen vallen en… net toen het spannend werd, ging de schoolbel. “Morgenmiddag weer een hoofdstuk, als jullie hard werken”, beloofde hij.

Geen AVI niveaus maar lezen wat je boeit!

Nu, zóveel jaar later denk ik dat dáár bij mij het zaadje is geplant. Ik kon niet wachten tot een volgende dag en ging zèlf op zoek naar het boek in de bieb. “Maar kind…. dat is toch niet voor jóuw leeftijd? Het is in Oud Nederlands geschreven!”,zei de bibliothecaresse. Ik móest en zou….en natúúrlijk was het te moeilijk, maar zèlf ervaren en dan maar iets zoeken wat ook met ridders te maken heeft… Het is zó’n andere manier van lezen stimuleren dan die AVI niveaus of het lezen met een stopwatch en als je geen goede lezer bent veroordeeld worden tot het AVI-niveau wat er volgens de test uitkomt. Vaak totáál niet passend bij jouw interesse- en kennisniveau. Het gaat toch uiteindelijk om lezen léuk gaan vinden, praten óver een boek en níet over welk AVI-niveau het boek heeft? Begríjpen wat je leest en níet hoe snèl je wel niet leest?

“Zó gaaf dat je ja zegt!”

Zou ík dat zaadje misschien mogen doorgeven? Zou ik het kúnnen? “Néé heb je, já kun je krijgen”, zeiden míjn ouders altijd… dus já! Blij ging ze naar huis. Een week later….. “meester vraagt wat je gaat voorlezen en of je wel een half uur kunt vúllen?” Gevolgd door een samenzweerderig……. “dat is moeilijk hoor, lukt hem niet, want er zitten een paar jongens die áltijd stieren als de meester gaat voorlezen!” Oeps…… een half uurtje mèt hindernissen! Óf…. een uitdaging om die “stieren” geboeid te krijgen….. ?

De keuze van een boek is belangrijk!

“Meester” en ik overleggen welk boek ik zal nemen. Uiteindelijk moet het voor iedereen aanspreken. Dus wat hem betreft…. kies zèlf maar! Heel fijn, want het helpt, als je iets mag lezen wat je léuk vindt! Een goede voorbereiding is daarbij ook belangrijk.

“Een voorleesontbijt op school, hoort dat ook al bij jouw werk?”

Een verbaasde echtgenoot aan de ontbijttafel als hij hoort waar ik naar toe ga. Tja… soms is het leuk om iets te doen wat raakvlakken heeft met mijn werk. Het doorbréken van gewoontes houdt je werk toch leuk en afwisselend? Alleen al de speelplaats opkomen, het schoolgebouw binnenkomen, een klas binnenstappen. Die ochtend een aparte ervaring ….. Ik voelde me bijna de keizer zonder kleren, want letterlijk íedereen was in pyjama of ochtendjas met pantoffels!

Hoe krijg ik ze stil of liever gezegd geboeid?

Hoe krijg je een klas stil, die uitgelaten elkaars nachtkleding bewondert en vervolgens met broodtrommels in de weer gaat? Vergelijkt wat het ontbijt van de buurman/-vrouw is? Wat doe je als je met veel tamtam wordt geïntroduceerd door een meester (in ochtendjas) en een klas je intussen etend vol verwachting aankijkt? Hoe maak ik het boek spannend en stimuleer ik ze om het zelf te gaan lezen? Lichtelijk onwennig en ook wat nerveus zoek ik direct naar “de stieren” en ontmoeten mijn ogen die van mijn “bondgenoot”. Ze knikt me bemoedigend toe.

De stille stieren!

Vertellend over mijn keuzeboek introduceer ik de hoofdpersonen en vertel dat het eerste hoofdstuk van een boek is bedoeld om kennis te maken met de hoofdpersonen en de situatie, maar soms is zo’n eerste hoofdstuk ook wat saai… Het boek moet nog op gang komen nèt als bij een film. Ik start ergens in het boek waar wat bijzonders wordt beleefd en op het moment dat het ècht spannend wordt… .. sla ik een paar hoofdstukken over. “Mijn stieren” vergeten te eten, beginnen ssst te roepen als iemand per ongeluk iets te hard een broodtrommel sluit… Interessante ontwikkeling! Opnieuw licht ik een tipje van de sluier en nèt als het opnieuw bijna tot een ontknoping komt, kucht meester ten teken dat de tijd bijna om is en ik moet gaan afronden. “Hè meester, dan doen we toch gewoon wat minder taalles, dit is toch ook taal?” Met instemming van iedereen genieten we nog een paar minuten van het boek en dan klap ik het boek dicht.

Een mooi boek lezen is fijner dan kijken naar een dagelijkse/wekelijkse soap!

“Hoe loopt het nou af?” komt de vraag uit de klas. “Ja…. dat mogen jullie nou zèlf gaan lezen, fijn hè? Als je vanmiddag naar de bieb gaat, kun je daarna al verder lezen”, besluit de meester het half uur. Hij schrijft de titel en de naam van de schrijver op het bord en met een diepe zucht komen ze allemaal weer terug in de koude januariochtend!

“Dat hebben we toch mooi samen gedaan hè?”

Een boek uit een serie is vaak erg praktisch! Een week later….”Alle andere boeken van deze serie uit de bieb zijn uitgeleend”, meldt “Ze” enthousiast, terwijl ze me een mooie bedanktekening geeft. “De mevrouw van de bibliotheek begrijpt er niets van, maar wíj wel hè? Dat hebben we toch maar mooi samen gedaan!”

Wil je meer weten over Karel ende Elegast?http://literatuurlijn.nl/middeleeuwen/karel-ende-elegast/

Wil je meer tips? https://kinderplezier.nl/10-tips-om-de-liefde-voor-het-lezen-te-bevorderen/

Heb je tot nu toe iets gemist uit de reeks boeken tijdens de zomervakantie? https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/voorlezen-of-de-ipad-onderweg-automatische-concepten/

Lees meer

29 juli 2019

Hoe overleeft mijn kind met dyslexie een lange vakantie zonder school?

By Silvia Linssen

29 juli 2019

Hoe combineren we vakantie met dyslexie?

“Hoe zorg jij dat je kind (met dyslexie) in de vakantie niet achteruitgaat met lezen?” of…. “Ja, jíj hebt lekker praten, want jóuw kinderen zullen wel nergens problemen mee hebben!”
“Wat doen júllie aan de dyslexie van mijn kind?”
“Wat gaan wij doen aan haar dyslexie?”
“Vakantie is vakantie… ook of vooral júist voor mijn kinderen met dyslexie”
“Ja…. het is wel vakantie, maar terug naar school gaan wordt nog moeilijker als ze heel erg achteruitgegaan is met lezen en spellen”

Zó begon mijn FB bericht afgelopen maandag met een keur aan meningen. Het zijn leermomenten voor mij en misschien ook voor jou?

Zoveel mensen zoveel meningen en ja… ook hulpverleners verschillen daarin van gedachte. Daarom míjn ervaring zowel als moeder maar ook als hulpverlener, want al die vragen en ook opmerkingen passeren/passeerden de revue. Vorige week kon je de blog lezen over de vraag voorlezen of de IPad onderweg.

Verschillende meningen

Twee tegenovergestelde meningen die ik hoorde tijdens een overleg met ouders en leerkracht op een basisschool enkele weken voor de zomervakantie. De overeenkomsten? Allebei meisje, uit dezelfde klas en één van de ouders had in beide gevallen ook dyslexie.

“Oefening baart kunst!”

Mening 1: “Wat gaan wíj doen aan haar dyslexie?” En ook…. hoe combineren we dyslexie met die lange vakantie?

Na de vakanties zie ik ze weer terug. Lekker kleurtje van het buiten spelen, heel erg gegroeid en dat niet alleen in de lengte maar ook veel wijzer en zelfverzekerder geworden door alle nieuw opgedane indrukken in de vakantie. Ze komt enthousiast binnen, vertelt honderd uit over de leuke vakantie en ja… juf we hebben óók elke dag 10 minuten gelezen op de camping, maar vooral veel gespééld hoor! Natúúrlijk heeft niet iedereen plezier in het voorlezen en natúúrlijk is een goed voorbeeld geven in alle opzichten inspirerend, maar “al doende leert men” en hoe váker je iets doet, hoe beter het gaat en komt het plezier vaak vanzelf! In dit geval werkte moeders structuur om de ochtend hiermee te beginnen prima en gingen zelfs andere campingvriendjes er gezellig bij zitten met hun eigen leesboekje.

“Een vakantie zónder die dyslexie…, want lézen dat doen we wel weer daarna!”

Mening 2: “Wat doen júllie aan de dyslexie van mijn kind?”

Het andere meisje komt met tegenzin en misschien ook wel boos op míj binnen, want ík ben dat mens die zei dat het goed was om toch elke dag even te lezen. Die natuurlijk metéén merkt dat ze de héle vakantie lekker níet heeft gelezen! Haar ouders hadden me verontwaardigd verteld dat hùn dochter vakántie had en lezen….. dat doen we wel weer als ze naar school gaat. Tja…. elke mening is het waard om gehoord en gezegd te worden en natúúrlijk gun ik hun dochter die verdiende vakantie na een zwaar jaar. Alleen…. “rust roest” en….. die ontdekking na die heerlijke vakantie is zwaar, vóelt ook loodzwaar. Die frustratie moet eruit en….. van deze ouders en hun dochter ligt het op mijn bordje! Wat doe jíj eraan?

Elk jaar wéét ik dat een vakantie terugval veroorzaakt. Niet alleen bij kinderen met dyslexie, maar ook bij leerlingen van groep 3 die naar groep 4 gaan.

Samen leesboeken

Ken je de samen leesboeken? Velen kennen vast wel de samen leesboeken. Je hebt ze in allerlei soorten en niveaus en het mooie ervan is dat je ze sámen kunt lezen. De ouder leest de kleine letters en je kind leest de grote letters. Sámen vormt het een mooie combinatie van twee taalniveaus waardoor een verhaal ook meteen rijker wordt qua taal, zinsbouw en woordenschat. Alléén met de grote letters vormt het ook al een verhaal. Of je het nu samen leest of toch alleen…. het boek is sneller uít en ook dàt geeft een voldaan gevoel!

Rust roest

Mijn mening? Rust roest en onderhoud loont en maakt ook de start van een nieuw schooljaar licht in plaats van loodzwaar!

Wil je meer lezen over onderhoud en de relatie tussen mijn eerste kacheltje en dyslexie? https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/dyslexie-en-vakantie/

Interesse in meer tips? http://lees-goed.nl/vakantielezen-met-kinderen/

Lees meer

23 juli 2019

Voorlezen of de IPad onderweg?

By Silvia Linssen

23 juli 2019

Voorlezen of de IPad onderweg?

Voorlezen of de IPad? Een klein jaar geleden…. tijdens een vliegvakantie protest van een paar kinderen die you tube filmpjes wilden bekijken gedurende de vliegreis. Geïrriteerde gezichten van de ouders en ontevreden kinderen…
“Hoe houd ik ze de hele reis bezig”, klaagde de moeder tegen de stewardess. Tja… hoe deden ouders in het “internetloze tijdperk” dat dan?

Voorlezen en vliegangst

Voorlezen in plaats van de IPad onderweg… Achter ons zat een moeder die met haar twee kinderen haar ouders ging verrassen. Ze zaten nog niet in het vliegtuig of ze pakte een boek en begon haar kinderen voor te lezen. Een maal in de lucht werden er wat spelletjes gedaan en gepraat. Tijdens de daling opnieuw het leesboek en enigszins verbaasd hoorde ik opeens de gespannen stem van de moeder aan mijn oor. ”Stoort het jullie misschien als ik voorlees? Ik heb enorme vliegangst maar probeer dat voor mijn kinderen te verbergen door voor te lezen.” “Hadden alle ouders maar vliegangst!”, was mijn eerste spontane gedachte die opkwam.

Overbruggen van de lange reistijd….

Haar geruststellend dacht ik onwillekeurig aan de kindertijd van onze kinderen. De route soleil is lang en al helemáál met een caravan erachter. Er waren nog geen Ipads. Barricades met bagage tussen twee kinderen op de achterbank, want lang “op elkaars lip zitten”, vráágt om ruzietjes. Na elke plas- en speelpauze (eten doen we wel onderweg in de auto) volgde een klein cadeautje dat ik het hele jaar door verzamelde. Reizen werd zo een feest! Maar het gróótste feest bleek het voorlezen.

Zó vliegt de reistijd voor iedereen….

Die ochtend van vertrek pakte ik nog snel het boek van Roald Dahl uit de boekenkast. “Sjakie en de chocoladefabriek” ! Het boek doet me tot op de dag van vandaag terugdenken aan een vakantiereis vol files en geen ènkele ruzie! Tijdens de eerste stop verhuisde de “barricade” bagage van de achterbank naar de stoel naast de chauffeur en ik naar de achterbank. Voorlezen… en nog eens voorlezen. Ademloze, tevreden luisteraars en bij elke stop kwam steevast de vraag van kinderen èn bestuurder of er na de pauze verder werd gelezen. Vóór we het wisten waren we aan het eind van de dag op de plaats van bestemming.

Boek uit?

In warme landen zijn siesta’s dè momenten bij uitstek om lekker verder te gaan met boeken zoals Sjakie en de chocoladefabriek en…. de rest van de meegenomen boeken natuurlijk!

Veel plezier met (voor)lezen in de auto, trein, vliegtuig, of gewoon lekker in je achtertuin! Wil je meer leestips voor in je vakantie? Kijk op: https://www.jufsanne.com/2013/06/leestips-voor-in-de-vakantie/

Heb je de blog over het gebruik van kinderwoordenboeken/peuterboeken gemist? https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/wat-doe-jij-met-de-peuterboeken-als-je-kinderen-eruit-gegroeid-zijn/

Volgende week een blog over sámen lezen met je kind met dyslexie!

Lees meer