Onverstaanbaar voor andere kinderen.
“Mijn zoon praat niet goed en de juf van groep 1 heeft gevraagd of je eens naar onze zoon wilt kijken”, ze viel met de deur in huis. “Hij spreekt onverstaanbaar en begrijpt de andere kinderen ook niet goed”. Haar licht zuidelijke tongval verraadde haar Limburgse afkomst. Navraag bevestigde het vermoeden en ook dat ze thuis alleen maar het regionale Limburgs met elkaar spraken. Dat was zo ontstaan toen ze haar man had leren kennen. Haar eigen familie gebruikte vooral de “ABN” versie.
Het mengen van talen of het gebruik van een dialect in een woongebied waar dat dialect onbekend is.
Soms levert het problemen op. De vraag of het schadelijk is voor de taalontwikkeling wordt vaak gesteld. De adviezen zijn in de loop van de jaren veranderd en nog vind ik het lastig om het juiste advies te geven. Officieel blijkt volgens de laatste onderzoeken dat het mixen van talen door ouders geen invloed heeft op de woordenschat van een kind. De praktijk kan weleens anders zijn.
De hele dag al “ABN” praten…
Terug naar het jongetje met zijn Limburgse ouders: Vader sprak voor zijn werk de hele dag al “Algemeen Beschaafd Nederlands” en vond het heerlijk om in de privésfeer lekker zijn vertrouwde dialect te mogen praten. Voordat ik meeging met het vermoeden van de lerares dat er mogelijk iets “ergs” met zijn taalontwikkeling aan de hand was, stelde ik voor om een paar logopedische tests af te nemen.
Logopedische tests de eerste stap bij vragen over een taalprobleem.
Altijd fijn om je even achter een “test protocol” te kunnen schuilhouden. Tijdens het afnemen van tests krijg je zoveel informatie. Gelukkig voor het jongetje en zijn moeder was er niets mis met zijn taalbegrip, maar bij de spreekopdrachten was de vertaalhulp van moeder wel bitterhard nodig! Zelfs voor mij die als kind enkele jaren in Limburg had gewoond, was hij moeilijk te verstaan. De kinderen in zijn klas verstonden hem niet en kinderen zijn in zo’n situatie niet bepaald diplomatiek! Hij ging daarom steeds minder praten.
“Vind jíj het óók heel erg om voorlopig vooral “ABN” met je kinderen te spreken?”
Dat vroeg ik aan zijn moeder. Behalve hij was er namelijk nog een jonger broertje. “Als dat goed is voor mijn kinderen, natuurlijk niet”, reageerde ze vastberaden en vooral opgelucht. Ze zou zijn taaluitingen geregeld noteren en we spraken verder af dat vader consequent zijn geliefde Limburgs zou spreken. Moeder beloofde de komende tijd consequent algemeen beschaafd Nederlands te praten met haar kinderen.
Taalvorderingen en de belangrijke rol van ouders.
Een maand later kwam er een opgewekt pratend jongetje binnen. Helemaal verstaanbaar! Soms lijkt logopedie een toverwoord, maar niets is minder waar! Zijn moeder had zich heel goed aan de gemaakte afspraak gehouden. Als er in principe geen taalprobleem is, kàn het ook snel goed gaan. Omwille van het jongere broertje stelde ze spontaan voor om deze rolverdeling te blijven vasthouden. Soms bij troostmomentjes schoot ze weleens in de voor haar ook emotioneel rijkere taal. Voor hun contacten met leeftijdgenootjes, hun schoolcarrière, het foutloos leren schrijven en hun toekomstmogelijkheden was ze bereid om haar taal aan te passen. In vakanties en bij familie bijeenkomsten was er genoeg tijd om in het Limburgs te praten en met vader in die spreekrol werd die taal voldoende onderhouden! Dat mag, is goed zelfs want een extra taal of het nu in de volksmond als dialect wordt gezien of als een officiële taal is altijd een verrijking!
Welke taal krijgt voorrang bij de taalontwikkeling?
In deze tijd van migratie, expats die zich hier komen settelen is het goed dat er gedacht wordt over de thuistaal en de schooltaal. Wat denk jij? In welke taal moeten ouders spreken als hun kind in de taalontwikkelingsperiode zit? In de moedertaal van de ouders of in de taal van het land waar ze wonen?
Wil je meer blogs lezen over taalontwikkeling? https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/fantasierijk-speelgoed-lokt-taal-uit/
