Wat betekent interferentie bij dyslexie?
“Heb je weleens met elektriciteit gestoeid?” Dit was de wedervraag op mijn vraag “wat betekent interferentie bij dyslexie?” tijdens de nascholing rondom dyslexie. De orthopedagoog lachte om onze verbaasde reactie, want wat heeft dát nou met interferentie te maken!
De orthopedagoog: “Eerst het woord interferentie afgeleid van het werkwoord interfereren; het gelijktijdig werken van twee bewegingen die elkaar belemmeren of versterken. Daar hebben ze voor de elektriciteit iets voor bedacht”.
De verschillende gekleurde draadjes bij elektriciteit
“Al die elektriciteitsdraadjes”, legde hij vervolgens uit, “zijn omwikkeld met een soort isolerend beschermlaagje. Zonder die beschermlaagjes zouden ze contact met elkaar kunnen hebben. Er gaat dan gemakkelijk een vonkje naar een andere bedrading en zo ontstaan er gevolgen die de elektricien niet voor ogen had. In onze hersenen lopen ook tal van draadjes. Het blijkt dat als die draadjes die bijvoorbeeld met spelling te maken hebben niet goed genoeg omwikkeld zijn met een beschermlaagje er een soort van kortsluiting of onbedoeld vervolg ontstaat. Een klein foutje dat grote gevolgen kan hebben voor bijvoorbeeld de spelling van woorden.
Voorbeelden van interferentie bij dyslexie?
“Ik den niet bom!”
“Zei zij tegen mei.”
“Ik schreif faut!”
Zij verbreede de breede straat.
Wat betekent interferentie bij dyslexie? Als je naar deze voorbeelden kijkt, herkennen we ze allemaal bij de beginnende lezers en schrijvers bijvoorbeeld uit groep 3. In die beginfase is dat niet direct reden tot ongerustheid, maar …. blijft dit verschijnsel bestaan of verdwijnt het later dan bij de meeste leeftijdgenoten, dan wèl. In dat geval zal elke nieuwe spellingfase een nieuwe kans tot interferentie geven.
Hoe kun je interferentie zoveel mogelijk beperken?
Voor het antwoord op die vraag heb je wat inzicht nodig in de spellingopbouw. Zoals de elektriciteitsdraadjes van elkaar worden gescheiden en dit ook zichtbaar is met verschillende kleurtjes, zo geldt dat eigenlijk ook voor spellingregels. Je moet ze goed afbakenen!
Wat leer je eerst en wat kun je “ongestraft” combineren?
Vast staat dat je in een spellingprogramma beter nooit categorieën als ei en ij tegelijk aanbiedt, net zoals de letters b, d, p, q voor kinderen (met dyslexie) erg verwarrend zijn om tegelijkertijd in een spellingprogramma (nieuw) aangeboden te krijgen. Zo zijn er tal van adviezen te geven om het gevaar van interferentie te beperken.
Spellingregels afbakenen
Liefst eerst goed automatiseren voordat je een dichtbij gelegen categorie aanbiedt. Zinvol bij beginnende geletterdheid en helemaal bij dyslexie!
Wil je meer lezen over dyslexie?
Dat kan: https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/waarom-spellingregels-bij-mensen-met-dyslexie-zomaar-vergeten-worden/
Kijk ook eens in het tijdschrift: https://balansdigitaal.nl/
Allemaal heel geloofwaardig, zo had ik het zelf ook bedacht. Maar hoe trek je het weer recht als het leed al gelden is.
Ja, dat begrijp ik. Ik denk teruggaan naar de fase waar nog geen interferentie te zien was en van daaruit opbouwen.
Iedere keer als ik op je blog ben leer ik weer wat bij. Erg interessant om te lezen.
Dank je wel!
“Vast staat dat je in een spellingprogramma beter nooit categorieën als ei en ij tegelijk aanbiedt”: helaas gebeurt dat in het klassieke schoolsysteem meestal wél.
Je hebt nog veel werk voor de boeg, Silvia.
Ik weet het Katleen, maar “alle kleine stapjes” helpen daarbij!
O ik lees hier zoveel herkenbaarheid in.
Maar weet ook, doir dat je gaat durven schrijven het steeds beter gaat. Uit eigen ervaring.
Helemaal mee eens, Isabelle en goed dat je dat benadrukt. Laat het je zeker niet weerhouden om te dúrven. Er zou anders veel talent waar we allen wat aan hebben verloren gaan!
Nog nooit van gehoord, maar goed om te weten.
Nooit bij stil gestaan dat het tegelijk aanbieden van de op elkaar lijkende letters problemen op levert, maar wel heel logisch.
Bedankt voor dit inzicht.
Graag gedaan, Mieke!
Mooi hoe je dit zo beeldend duidelijk maakt Silvia!
Dank je wel voor je belangstelling, Petrine! Het neurologische aspect bij dyslexie is (ook voor mij) zo ingewikkeld en zo is het voor mij makkelijker uit te leggen en voor de lezer beter te begrijpen.