Als bovengemiddelde intelligentie niet ontdekt wordt

[uit de praktijk]

“Waarom vráág je dat aan mij?”
“Wéét je dat niet of moet je dat vragen om te kijken of ík dat weet?”
“Die vraag heb je eigenlijk net al verklapt in de vorige vraag.”
“Ik zou iets anders vragen bij deze poppetjes…”

Tamara

Lang geleden werd deze kleuter ( Tamara* bijna 6) verwezen omdat haar juf twijfels had over haar taalontwikkeling. De testuitslagen van school waren reden tot zorg en haar gedrag was eigenlijk ook wel wat vreemd, stond er op het begeleidend briefje.

Grappig… een eigenwijze kleuter die over de testvragen op- en aanmerkingen heeft.
Tegenover mij keken een paar donkerbruine ogen me intussen onderzoekend aan.
“Waarom moet jij lachen?’, informeerde ze.
“Omdat jij de eerste bent die met mij over de test zèlf wil praten en aan míj vragen stelt in plaats van antwoord te geven”, antwoordde ik.
Van de testuitslag zélf kwam niet veel meer terecht, maar het kritische commentaar waarmee ze alle opdrachten begeleidde, maakte mij wél nieuwsgierig. En Tamara? Ze leek te genieten van ons gesprek over de test en het advies dat ik háár vroeg over hoe de vragen dan wél gesteld moesten worden. Zou het kunnen dat er iets niet ontdekt was? Dat ze alleen maar als een lastig, wijs kind werd gezien?

Een gesprek met haar moeder

Er volgde een gesprek met haar moeder, die me vertelde dat haar tweelingzus zich wèl altijd gedwee aanpaste aan wat haar gevraagd werd. Moeiteloos kon spelen met leeftijdgenoten maar ook net zo vanzelfsprekend met kinderen die veel ouder waren. Tamara* was altijd al minder volgzaam geweest en zocht steeds bij alles de grenzen op, óók in de klas. Ze herkende de kritische toon van het bovengenoemde gesprek en zuchtte: ”Op school kunnen ze dit gedrag niet erg waarderen en ze zijn niet overtuigd of ze volgende jaar naar groep 3 kan, maar ze verveelt zich nu al op school. Ik moet er niet aan dénken dat ze nog een jaar extra gaat kleuteren.”

Een onbetrouwbare testuitslag en wat dan?

Ik besloot mijn bevindingen zo objectief mogelijk in het logopedisch verslag te vermelden met daarin het advies om haar eens flink met opdrachten uit te dagen. Kíjken waar haar grenzen liggen. Helaas voor Tamara, haar ouders en mijzélf, was haar juf niet blij met mijn bevindingen en terloopse advies. Ze herkende zich niet in mijn rapportage, want Tamara beantwoordde volstrekt niet aan de “eisen” voor de overgang naar groep 3. Bovendien…. op zo’n verslag zat ze niet te wachten. Ze verwachtte eerlijk gezegd dat ik haar bevindingen zou bevestigen in plaats van af te vallen.

Een half jaar later…

Fietsend door een park kwam ik bij toeval haar moeder tegen. Na ons evaluatiegesprek waarin ik het onderzoeksverslag met haar had besproken, hadden we geen contact meer gehad met elkaar. Wat mij betreft wilde ik me niet verder mengen in de eventuele “strijd” die ik voorzag tussen ouders en leerkracht. De ouders wilden mij daar niet verder mee belasten, zo bleek nu. Maar nu ze me zomaar tegenkwam, moest ze toch even haar verhaal kwijt.
“ Wij hadden het samen goed gezien”, was haar begroeting. “Nog bedankt, dat je vanuit jouw vakgebied een ander geluid liet horen. We hebben ze allebei van school gehaald. Ze zitten op een andere basisschool en krijgen nu in groep 3 al extra uitdagingen. Tamara zal altijd wel kritisch blijven, maar gaat nu weer met veel plezier naar school.  Kortom, ze mag lekker experimenteren met haar grenzen, zoals jij dat voorstelde”, lachte ze.

Sommige cliënten blijven je altijd bij

Ook al is het nu al weer járen geleden… Hier kan ik nóg gelukkig maar ook verdrietig van worden. Kinderen die niet op hun plaats zitten of zich onbegrepen voelen. Scholieren die zich “anders” voelen en zich “anders” gedragen dan hun klasgenoten, kunnen zich daar heel onzeker door gaan voelen. Hoe erg is het als bovengemiddelde intelligentie niet ontdekt wordt?  Als ze zich niet gezien en gehoord voelen?
Dan gaan ze zich afvragen waarom ze eigenlijk zoveel weten en dat niet terugzien in wat ze aangeboden krijgen.
Een mogelijke dyslexie zal niet aan het voor hun niveau slechte lezen of spellen gekoppeld worden.
De testvragen zijn voor hen zo gemakkelijk dat ze een ander antwoord geven omdat het antwoord wel iets te voor de hand liggend is.
Het worden ongelukkige tieners die zich zorgen maken over hun toekomstdroom omdat ze bijvoorbeeld door hun dyslexie niet aan de vereiste scores komen.

Testuitslagen of het testproces?

• Alle Tamara’s zijn het waard om verder te observeren dan alleen maar de geijkte testen te volgen.
• Nee, het heeft niets te maken met geen respect hebben voor de docent met een andere mening, want iedere expertise heeft een andere invalshoek.
• Ja, dan voel ik me vrij om vanuit mijn expertise een ander geluid te laten horen als dat nodig is.
• Het gaat niet om wie gelijk heeft, wél om alle mogelijkheden te onderzoeken ten gunste van “Tamara”.

En zoals een citaat van Omdenken me inspireerde tot deze blog:

“Een slim kind kan zich heel dom voelen omdat hij niet zo simpel kan denken  als van hem gevraagd wordt.”

Tamara* is uiteraard niet haar werkelijke naam.

Meer over dit onderwerp? https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/zien-en-gezien-worden/

Inspiratie over bovengemiddeld intelligente kinderen? https://www.tijdschrifttalent.nl/