Logopedie door de jaren heen, reden voor een feest èn reden tot weemoed

In juni 1979 haalde ik mijn diploma logopedie-akoepedie, zoals het toen nog werd genoemd. “ Vandaag is het begin van jullie loopbaan. Een mooi, veelzijdig beroep waar jullie niet snel op uitgekeken raken. Voor de in stem geïnteresseerden onder jullie: Logopedie door de jaren heen kenmerkt zich tot nu toe als een beroep dat sterk in ontwikkeling is. Bereid je maar voor op de eerste nascholing op stemgebied dit najaar en daar zal het niet bij blijven! Met nog veel te ontdekken gebieden en raakvlakken met andere (para)medische, maar ook met onderwijskundige beroepen wens ik jullie veel succes en werkplezier.” Zo beëindigde de directeur destijds zijn speech tijdens de feestelijke diploma uitreiking.

Veertig jaar logopedist, reden voor een feest!

Voor de rekenaars onder ons… inderdaad 40 jaar geleden. Met een groep studiegenoten hebben we in maart van dit jaar al een voorschotje genomen op deze mijlpaal en met bijna alle jaargenoten werd het “jubileum” begin november gevierd. Wonderlijk hoe je na al die tijd de draad zó weer oppakt alsof je elkaar gisteren voor het laatst zag. En…dan blijkt ook dat niet iedereen dit veelzijdige beroep trouw is gebleven!

Tijd voor een terugblik op logopedie door de jaren heen…

Tijd voor een terugblik op het beroep logopedie (want al vrij snel) werd akoepedie niet meer apart vermeld en was het “normaal” dat men ook onderlegd was in allerlei zaken rond geluid en gehoor. Bij een terugblik op een bijna afgelopen jaar of op een periode in het leven ontkom ik niet aan een licht gevoel van weemoed. Herken je dat? Nee….. niet het soort van weemoed rond hoe “jong, fris en fruitig” we wel niet waren, want elke leeftijd ( tja… een cliché) heeft zijn charme!

Vroeger was alles…..

Beter?

Hangt ervan af……. niet als ik denk aan

• het maandelijks typen van de facturen voor de “particuliere patiënten” *
• het handmatig invullen van de behandeldata op de toegestuurde lijsten voor de zorgverzekering

Dat is allemaal alle lange tijd veel beter geregeld dankzij de komst van de PC.

Weemoedig want het vóelde beter….

De weemoed en het gevoel dat het desondanks toch beter vóelde, ligt op een ander gebied. Ik spreek vanzelfsprekend voor mezelf. Onder het mom van verder professionaliseren van mijn beroep ging er in de loop der jaren veel spontaniteit en ook collegialiteit verloren en kwam dít er voor in de plaats. 

Voorbeelden:

• protocollen die ervoor zorgen dat je als een willoze robot procedures moet afwerken
• de komst van de marktwerking, want concurrentie is gezond
• het afschaffen van het behandelbudget
• het ”op iedere hoek van de straat kun je je vestigen”, waardoor de (gezonde) concurrentie doorsloeg
• de “verplichte scholingspuntjes” halen voor het kwaliteitsdossier
• het strakke formulerings- keurslijf waarin je je onbetaalde kwaliteitsbijeenkomsten schriftelijk moet vastleggen; formuleer je het anders dan “tellen” de bijeenkomsten niet volwaardig mee

Aangevuld met de volgende bezuinigingen:

• het wegbezuinigen van logopedisten in het (speciaal) basisonderwijs terwijl logopedisten de huidige alarmerende berichten over toenemende ongeletterdheid en taalachterstand al voorspelden
• het  eveneens niet naar ons lúisteren als wij waarschuwen voor oplopende kosten voor de gezondheidszorg omdat logopedie uit het onderwijspotje verschuift naar het gezondheidszorgpotje
• het voorspelbare rampzalige gevolg ervan: al méér dan 10 jaar wéten dat we zwaar onderbetaald worden ( 25%), terwijl er elk jaar nieuwe eisen bijkomen van de zorgverzekeraar en de beroepsvereniging

Werkverschaffing want voor beleidsregels en controle op het navolgen van die regels zijn bureaus nodig 

• de min of meer zelf te betalen audits en evaluaties aan patiënten om misschien één euro meer te verdienen per half uur
• het controleren …..   alsof we een misdaad begaan als we niet strak in de pas lopen                         Was er niet het spreekwoord: Goedkoop is duurkoop?

Dáár zit mijn weemoed of ben ik misschien gewoon naïef en “niet van deze tijd”?

 

Vertróuwen!

Alles is in dit ene woordje samen te vatten.

Geen controles en natuurlijk is frauderen of je werk niet goed doen van alle tijden. Kwaliteit hangt voor mij althans niet samen met het juist invullen van een protocol of de (opgelegde) formuleringswijze van een collegiaal overleg.  Er was wederzijds vertrouwen!

Vertrouwen óók in:

• kwaliteit leveren en vakkennis van de professional passend bij je beroepsattitude
• na- en bijscholingen die vanzelfsprekend zijn!  Misschien wel méér voordat het schoolse puntensysteem werd ingevoerd. Het gebeurde uit liefde en interesse voor het beroep en voor de mensen die met hun hulpvraag kwamen.
• geen ópgelegd protocol, maar wat er gedáán moest worden…. het gebeurde als vanzelfsprekend en…. wat een tijd ( geld) winst levert het op als een intakegesprek hierdoor meer “to the point” gebeurt.

Marktwerking en concurrentie versus collegialiteit en mentaliteit

• De krácht achter dat ooit vervloekte jaarlijkse behandelbudget zat in het simpele feit dat je elkaar als collega nódig had. Elkaar vínden bij vragen en problemen en elkaars méérwaarde gebruiken in plaats van elkaar beconcurreren dankzij die “fantastische marktwerking”. Tijdens collegiaal overleg bespreken welke bijscholing op ieders programma stond en met elkaar afstemmen zodat elke expertise binnen logopedie in een straal van… km te vinden was. Feilloos weten naar welke collega je een patiënt/cliënt kon verwijzen als daar niet jouw expertise lag. Beter voor de patiënt, efficiënter verbruik van ons aller gezondheidspremiegeld en uit respect  voor de specifieke kennis van de collega.
• Collegialiteit  ervaren als die collega je ongevraagd een patiënt met een klacht terugstuurde waar hij/zij zich minder in thuis voelde. Nu hoor ik: “zó werkt dat niet meer in de marktwerking” en inderdáád in een groepspraktijk werkt dat anders, maar helaas ook in kleine praktijken.
• Na zoveel keer overgaan de telefoon opnemen? Liefst wel dezelfde dag terugbellen? Een verslag binnen uiterlijk 2 weken versturen. Dat lég je toch niet vast in protocóllen? Dat dóe je van nature uit plichtbesef of je doet het níet en leert het ook nóóít, daar hélpt geen enkele protocol bij, dat is een kwestie van mentaliteit!

Wederzijds vertrouwen

De vanzelfsprekendheid van handelingen…dáár ligt mijn weemoed. Vertrouwen dat die logopedist gewoon haar/zijn vak naar eer en geweten doet en zich bijschoolt zonder de beloning in de vorm van schoolse puntjes. Na- en bijscholing omdat je je werk zo goed mogelijk wilt doen en uit vanzelfsprekende zorg voor diegenen die zich aan jou toevertrouwen. Collegialiteit in plaats van elkaars concurrent onder het mom van ”marktwerking”. Dit mooie beroep, de veelzijdigheid, de nieuwe ontwikkelingen …. Ze gaan allemaal door en als je na 2007 bent ingestapt wéét je niet beter, mís je ook niets.

Onvrede terwijl de economie als nooit te voren lijkt te draaien …..een teken van deze tijd? 

De onvrede in allerlei sectoren dezer dagen is er niet voor niets. De sporen zijn zichtbaar op het Malieveld, op scholen die leerlingen naar huis moeten sturen en er zullen vele beroepsgroepen volgen, vrees ik. Volgens cabaretier Arjan Lubach zijn het aantal mannelijke leraren sinds 1985 aanzienlijk verminderd. Waar het aan ligt? Vraag het hèn die als zij- instromer enthousiast begonnen en al na een jaar afhaakten. Regels, protocollen, uit de grond gestampte bureaus die vakmensen de maat moeten nemen en controleren. Willen we dat? Kúnnen we niet meer terug naar die “goede tijd”?

Dóen waar je energie van krijgt

Ik koester de periode waarin ik zelfstandig bepaalde als ZZP’er hoe ik mijn logopedie praktijk vormgaf en waarin na- en bijscholing een vanzelfsprekende keuze van mijzélf was. De periode waarin verslaglegging bij collegiaal overleg vooral over de ínhoud ging en niet over de vórmgeving en het formuleren volgens een door buitenstaanders opgelegd protocol. De periode waarin we nog een fatsoenlijk salaris verdienden! Dankzij de veelzijdigheid binnen dit beroep en de zelfgekozen bijscholingen heb ik steeds de bakens verzet als het keurslijf ging knellen. Hopelijk kunnen de (toekomstige en jonge) logopedisten dat óók blijven doen. Zodat de enquête die ik van de beroepsvereniging ontving waarin aandacht wordt gevraagd voor het steeds meer te kort aan logopedisten in de eerste lijn onnodig is. Dat is namelijk een overduidelijk signaal aan zorgverzekeraars, maar ook aan beleidsmedewerkers. Het alternatief?  Vertrekken uit dit mooie en nooit voldoende op waarde geschatte beroep en zoeken naar dátgene waar je weer energie van krijgt!

De huidige tijd met protocollen en dichtgetimmerde beleidsplannen in veel beroepen…Is het voor jou een vloek of een zegen?

Meer over deze gedachtegang kun je lezen in: https://www.logopedie-dyslexie-silvia-linssen.nl/waarom-contractvrije-logopedie-vanaf-2019/

Meer weten over andere werkterreinen waarin Silvia Linssen zich enthousiast heeft bekwaamd?https://www.dutchlessonveldhoven.nl 

en:

Dyslexiebegeleiding bij leerlingen uit de bovenbouw, middelbare school en bij (jong)volwassenen. Helaas niet vergoed, want dan gaat de helft van de tijd en het geld weer naar (opgelegde) protocollen i.p.v. naar de persoon in kwestie!

* Wil je nalezen hoe de zorg verzekerd was tot 2007? Kijk dan op: https://www.zorgwijzer.nl › Zorgverzekering 2017